Türkiyə'də yenicil anayasaya doğru
Mehran Baharli
Türkiyə'nin indiki yarı demokratik-yarı laik (bunu yarı dikta-yarı dinçi də oxumaq olar) durumdan çıxıp tam yenicil (modern), elərkil (demokratik) və eldəm (laik) bir ərklətə (devlətə) çevrilməsi, onu gərçək güclü bir devlət yapar. Bunun başlanqıc nöqtəsi də yenicil, elərkil və eldəm bir anayasadan geçər. TÜSİAD'ın aşağıdakı anayasa önəriləri bu doğrultudadır məncə.
Prof. Ergun Özbudun’la Prof. Turgut Tarhanlı’nın eşkoordinatörlüğünde hazırlanan TÜSİAD anayasa raporunun demokratik hukuk devleti açısından bazı çarpıcı noktaları şöyle özetlenebilir:
-Vatandaşlık tanımında ‘Türklük’ten vazgeçilmesi...
-‘Milliyetçilik’in dışlanması...
-Atatürk’e ideolojik anlam yüklenmemesi...
-Başörtülü milletvekilliğine, başörtülü üniversite öğrenciliğine, başörtülü öğretim üyeliğine kapı açılması...
-Genelkurmay Başkanlığı’nın Milli Savunma Bakanlığı’na bağlanması...
-Milli Güvenlik Kurulu’nun anayasal organ olmaktan çıkarılması ve üye kompozisyonunun değiştirilmesi...
-Yüksek komuta kademesindeki atamaların, TSK tarafından gösterilecek komutan adayları arasından sivil otorite tarafından yapılması...
-Anadilde eğitim yolunun açılması...
-Nüfus kâğıdındaki din hanesinin, zorunlu din dersinin kaldırılması...
-Sivil toplumun din eğitimi verebilmesi...
-Yüzde 10 barajının düşürülmesi..
-Yerel yönetim reformuyla bölgesel idareler yolunun açılması ve yerel demokrasinin güçlendirilmesi...
-Diyanet İşleri’nde yapısal değişikliğe gidilmesi...
-Başkanlık değil, parlamenter sistemin güçlendirilmesi...
-Anayasada “değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek madde sayısı”nın 3’ten 1’e indirilmesi...
Mehran Baharli
Türkiyə'nin indiki yarı demokratik-yarı laik (bunu yarı dikta-yarı dinçi də oxumaq olar) durumdan çıxıp tam yenicil (modern), elərkil (demokratik) və eldəm (laik) bir ərklətə (devlətə) çevrilməsi, onu gərçək güclü bir devlət yapar. Bunun başlanqıc nöqtəsi də yenicil, elərkil və eldəm bir anayasadan geçər. TÜSİAD'ın aşağıdakı anayasa önəriləri bu doğrultudadır məncə.
Prof. Ergun Özbudun’la Prof. Turgut Tarhanlı’nın eşkoordinatörlüğünde hazırlanan TÜSİAD anayasa raporunun demokratik hukuk devleti açısından bazı çarpıcı noktaları şöyle özetlenebilir:
-Vatandaşlık tanımında ‘Türklük’ten vazgeçilmesi...
-‘Milliyetçilik’in dışlanması...
-Atatürk’e ideolojik anlam yüklenmemesi...
-Başörtülü milletvekilliğine, başörtülü üniversite öğrenciliğine, başörtülü öğretim üyeliğine kapı açılması...
-Genelkurmay Başkanlığı’nın Milli Savunma Bakanlığı’na bağlanması...
-Milli Güvenlik Kurulu’nun anayasal organ olmaktan çıkarılması ve üye kompozisyonunun değiştirilmesi...
-Yüksek komuta kademesindeki atamaların, TSK tarafından gösterilecek komutan adayları arasından sivil otorite tarafından yapılması...
-Anadilde eğitim yolunun açılması...
-Nüfus kâğıdındaki din hanesinin, zorunlu din dersinin kaldırılması...
-Sivil toplumun din eğitimi verebilmesi...
-Yüzde 10 barajının düşürülmesi..
-Yerel yönetim reformuyla bölgesel idareler yolunun açılması ve yerel demokrasinin güçlendirilmesi...
-Diyanet İşleri’nde yapısal değişikliğe gidilmesi...
-Başkanlık değil, parlamenter sistemin güçlendirilmesi...
-Anayasada “değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek madde sayısı”nın 3’ten 1’e indirilmesi...
No comments:
Post a Comment