Saturday, August 17, 2013

Türkce Qoşuq: Urmuda Urmuluqlar ...

İSMAYIL ÜLKƏR
03/08/2013-URMU
Əfsanəyə görə -Bir gün var imiş, bir gün yox imişdən sonra...- biri Təbrizdə, biri Urmuda olmaq üzrə iki sevgili yaşarmış... Bu iki sevgili bir-birlərinə yetişənməyirmişlər! Buna görə də o qədər ağlamışlar, o qədər ağlamışlar ki göz yaşlarından Urmu Gölü yaranmış! Suyunun duzluluğunun da nədəni bu imiş... Urmu Gölü boyda olan sevdaya bir öygüdür bu şeir...

Balam axı sən su şəhəriydin
Flamingoydu simgən
Pəxlən oynaşardı dağlarında qaynarca qaynaşardı
Qağayı qışqırardı balam axı səndə...

Çayda oynar balıqlar tiringəsi tutardı balıqçıların
Dəryada dəryalıqlar oxuyardı sudan gələndə sürməli qızlar
Leçəkləri düşərdi bulaqların başında
Yerdən
Üzüm oğlanları alıb boynuna salardı qızların qoyun-qoyuna...
Sürülərin mələşər
Güləşərdi kəllərin
Yelinləri yerə dəyərdi naxırların
Axırların niyə belə balam axı sənin balaların niyə belə?
Məyə
``Xandı xandı!`` deyildi
``Baxçada quşqovandı`` deyildi
``Misri qılış belində``
``Vurmağa pəhləvandı`` deyildi sənin qapı kkimin igidlərin?
Kimin toyuğuna daş atmışdın çalıb aldılar qapını
Oğulların oğurlandılar necə
Gecəyəmi düşdü kimsə görmədi
Necə görməz oldu piyala gözlər
Gözlərinə nə göz dəydi
Nə gəldi balıq qulaqlarına bulaqlarının ətəyindən?
Hanı çərşəmbə surlarındakı geri sayım?
Su çərşəmbələrindəki buz tərli bardaqların
Bərəkət buğdası göyü düyünləyən nişanlı dırnaqlar
Gəlin barmaqları?
Nə toy tutuldu böyük toylarının başına
Analıq qururuyla dolu göbəklər nədən gizləndi
Nədən nə zaman and içildi nənnində ninniləri boğmağa
Boğmağı kim öyrətdi
Kim ağıl çalma yerinə nağıl çalmaq öyrətdi?

Nağıllarını çaldılar uşaqlarımın aman...
Aşırdı qara bir qarğa qarı nənəmin çörək çıqqınını
Qovdu el-obasından
Yad el obasında bardaşını qurdurdu
Qabağına sərdi...
Başında qaravul durdu

Hankı xortdan cırtdanı qorxutdu
Kəhlikləri kim bayquş oxutdu?
``Xortumçu məmməd`` axı öz balan idi sənin
İçərdi sel çayları
Toxtadardı seli 
Qurtarardı qataraq ağzındakı suyu qaynar suya ``Qora yetim``i...
Aldılar ``Xortumçu Məmməd``ini
Saldılar ölüm inadıyla gölümə vay vay vay
Mənim ağ gəlinliyi kəfənləşən
Taxtı tabutlaşan gölüm!
...
Mən!
Hanı mən olacaydım gül şairi
Gölümə söy söyləyəcək
Boy boylayacaq sahilində
Bir yallıda
Bir oğlan bir qız
Bir Qırqız bir Özbəy bir Türkman...
Toy toylayacaydım Ülkər Ülkər, şaman şaman...
Göy gölü, Van gölün Urmu gəlinciyi ilədolandıracaydım
Xəzərimin başından belə...
Balam niyə belə?

Mən indi bu yaşımda kimdən yaş dilənim?
Üzümə hardan
Hansı uyuz it dərisi çəkim
Üzüm necə kəssin əsdirəbilim bir də Salmas yelin...
Ərzrum gədiyindəki həftə-dirəm gələn qarı Kərəm oğlum
Eyvaz balama necə deyim ağ sağğalımla
Sulduzuma necə deyim ``Sulu duzumsan?`` altından keçirsin qara papağının
Mişovun Kirişçisi dodağının qırağıyla gülsə başın dəbətsə...
Marağama nə deyim maraqlı gəlsin ağır yaralı Səhəndə
Boylanıb Bez qalasına Bakıma nə biçim anda verim Qız qalasına?
Mən...
Hanı mən el şairi olacaydım oturacaydım el xanıyla
At oynadıb ələm gəzdirəcəydim atamın ulduzlu hilalı özündən olan göy bayrağının altında
Mən
Hanı mən nə təhər olum göl şairi
Qurban deməyim qurban olum
Kəsməyim
Qurban kəsilim elimin gölünə
Gölümün elinə
Döşünə gül taxanmadan
Gözünə dik baxanmadan?
Hanı nə təhər
Necə?

Sunday, July 21, 2013

Urmiye'li Türk Qoşar Fərın Səmsami - Həsrət

Bu Dünyanin Adı Həsrət
Gedənlərin Yükü Həsrət
Qalanların Payı Həsrət
Gülüb, Susub, Ağlasamda
Bu Dünyanın Adı Həsrət

Urmiye'li Türk Qoşar Fərın Səmsami - Adlım Urmiye'li Türk qoşar Məryəm Cəhangirinin Qızı

Tuesday, June 25, 2013

Urmiye'li Türk Qoşar İsmayıl ÜLKƏR

İsmayıl ÜLKƏR

Kirpik olsam çəkilsəm başıma
Yarım diz olsa
Yarım qol
Qucaqlansam!
Dünyamı bir bağ otağına döndərsəm Urmuda
Fəqət səni sevsəm
Qoyarsanmı?
-
Gəlməsən
Qalmasan
Gülməsən,
Gedib
Qalıb
Bucaqlansam
Ülkər ülkər ağlasam
Səni fəqət sevsəm dünyadan
Əlim sənə çatmadan
Qıyarsanmı?

Monday, October 15, 2012

Urmiye Şəhərinin demografik Yapısı


bilimsəl bilgilərə Görə Urmiye Şəhərində 90% Türk bulunmaqdadır, bunun dışında iran dövləti və radikal kürd örgütlərin Bölgənin Demografik yapısını dəyişdirmə çabaları bugün sunuclanaraq Urmiye Şəhərində 5/2-10% köçər kürd yerləşdirilmişdir.
kürdlər Urmiye şəhərində bir köçər Azınlıq qrup olmalarına Rağmən bölgədə böyük Güclərin zopası olduqları üçün və çeşidli devlətlər tərəfindən Türk kimliyinə və fərqli dövlətlərə qarşı qullandıqları üçün bugün Urmiye Şəhərini bir kürd şəhəri olaraq reklam etməktədirlər, bu radikal və irqçi kürd örgütlər böyük medyaya sahib olduqlari üçün dünya Uluslarına və örgütlərin propaganda yaparaq Urmiye Şəhəri dışında Batı Azərbaycan, Türk Yurdu Kərkük, Suriyədə Türk bölgələri və bölgəzmizdə bir çox Türk və başqa etnik şəhərlərə göz tikərək Terör, Şidət, irqçiliq, Güvənsizlik, soyqun,təhdid vs araclarını yaxşıca qullanaraq bölgədə bir Etnik təmizləmə siyasətini yürütməktədirlər.
bugün bölgədə yüzlərcə Terörist və silahli kürd örgütün var olması və yapdıqları Etnik təmizləmə siyasəti sunucunda bölgədə zorunlu köçlər gərçəkləşməktədir və bu zorunlu köçlər Bölgənin Demografik yapısını etkiləməktədir.
Demografik yapı tasarımında qullanılan Qaynaq:
iran şəhərləri Coğrafiya kültür - Urmiye - iran silahli Qüvvələr örgütü - Tehran 1379(200 ci il)- Səhifə 239

Wednesday, October 3, 2012

Urmiye Aşıq Mektebi - Aşıq Hüseyn Ozanlı (1926-1990)

Aşıq Hüsey Ozanlı ya Aşıq Ajan adı ile tanınan Hüseyn Sultani, 1926-cı ilde Urmiye Baranduzçay bölgesinin Ozan-Melik kendinde Alevi-Türk (Ehl-i Haq) bir ailede doğulmuşdur. Urmiye Mektebinin ustand aşıqları Aşıq Ferhad ve Aşır Derviş'den ders almışdır. Söylenenlere göre, Aşıq Hüseyn Urmiye Aşıq Mektebi mahnılarından başqa Anadolu xalq mahnıları ve Azerbaycan muğam havalarını da yaxçı ifa edermiş. 1990 ilinde vefat eden Aşıq Ajanın mezarı eyni bölgenin Topuzava kendindedir.

Thursday, August 23, 2012

Kerkük'dan Urmiye Qoşuqu


Gözəl Urmu
Sular Bulanır Durur
Urmuyu Allah Qorur
kim Bizə Xani Çıxar
Allahtan Lənət Bulur
*****
Urmu Kültür Qaynağı
Gözün Qərəsi Ağı
Urmulu Həsrət Çəksə
Əridir Daşı, Dağı
*****
Urmunun Gözəl Adı
Heç Qırılmaz Qanadı
Baldan Şirindir Dadı
Düşmanları Çatladı.
Qoşar: Kərkük Elimizdın, Salah Behlul Camurcu

Wednesday, August 1, 2012

Urmiye Gölü Qoşuqu

Bu yol Urmu elinədi,
Çiçəyi nə,gülü nədi,
Sözüm Urmu gölünədi,
Urmu gölüm, quruma sən


Qışın deyil, yayın olum,
Gəlim sənin payın olum,
Axar olum, çayın olum,
Urmu gölüm, quruma sən.


Ellərimə hay salacam,
Kürü sənə tay salacam,
Gözlərimdən çay salacam,
Urmu gölüm quruma sən.


Dağ ətəyin təzədən tər,
Sahilindən duzları dər,
Sən qurusan fars sevinər,
Urmu gölüm, quruma sən.


Urmu gölüm,Urmu gölüm,
İnci gölüm, qumru gölüm,
Səndən yenə varmı, gölüm,
Urmu gölüm, quruma sən.

şair - Teyyar Sharif 
şekil-Urmu Gölü (Aydil )