tag:blogger.com,1999:blog-47737365828047775842024-03-05T01:37:16.181-08:00Bizim UrmiyeTopraqdan Pay OlmazUmud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.comBlogger140125tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-67039056108750212972013-08-17T10:28:00.001-07:002013-08-17T10:28:14.681-07:00Türkce Qoşuq: Urmuda Urmuluqlar ...<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhl_WcjwOzy7NgSqgOYj-fhQ3SiJHAE-ZsBiP6S8X1pEWZ5NchrPwH_33YQQUJPW197Gq6v7A50BCtnvmm6CVyfdEpQhdbdsYsiGSuIelUP6NRZlkPz-PnoTi6cmvjRSzn8c3kMDXGcWjw/s1600/Urmiye+Urmia+tarix+tarih+History+Urmu+Urumiye+Urumiyeh+Orumiyeh.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhl_WcjwOzy7NgSqgOYj-fhQ3SiJHAE-ZsBiP6S8X1pEWZ5NchrPwH_33YQQUJPW197Gq6v7A50BCtnvmm6CVyfdEpQhdbdsYsiGSuIelUP6NRZlkPz-PnoTi6cmvjRSzn8c3kMDXGcWjw/s200/Urmiye+Urmia+tarix+tarih+History+Urmu+Urumiye+Urumiyeh+Orumiyeh.jpg" width="125" /></a></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">İSMAYIL ÜLKƏR</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">03/08/2013-URMU</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Əfsanəyə görə -Bir gün var imiş, bir gün yox imişdən sonra...- biri Təbrizdə, biri <a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/search/label/Urmiye" target="_blank">Urmuda</a> olmaq üzrə iki sevgili yaşarmış... Bu iki sevgili bir-birlərinə yetişənməyirmişlər! Buna görə də o qədər ağlamışlar, o qədər ağlamışlar ki göz yaşlarından Urmu Gölü yaranmış! Suyunun duzluluğunun da nədəni bu imiş... Urmu Gölü boyda olan sevdaya bir öygüdür bu şeir...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Balam axı sən su şəhəriydin</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Flamingoydu simgən</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Pəxlən oynaşardı dağlarında qaynarca qaynaşardı</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Qağayı qışqırardı balam axı səndə...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Çayda oynar balıqlar tiringəsi tutardı balıqçıların</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Dəryada dəryalıqlar oxuyardı sudan gələndə sürməli qızlar</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Leçəkləri düşərdi bulaqların başında</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Yerdən</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Üzüm oğlanları alıb boynuna salardı qızların qoyun-qoyuna...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Sürülərin mələşər</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Güləşərdi kəllərin</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Yelinləri yerə dəyərdi naxırların</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Axırların niyə belə balam axı sənin balaların niyə belə?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Məyə</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">``Xandı xandı!`` deyildi</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">``Baxçada quşqovandı`` deyildi</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">``Misri qılış belində``</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">``Vurmağa pəhləvandı`` deyildi sənin qapı kkimin igidlərin?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Kimin toyuğuna daş atmışdın çalıb aldılar qapını</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Oğulların oğurlandılar necə</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Gecəyəmi düşdü kimsə görmədi</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Necə görməz oldu piyala gözlər</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Gözlərinə nə göz dəydi</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Nə gəldi balıq qulaqlarına bulaqlarının ətəyindən?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Hanı çərşəmbə surlarındakı geri sayım?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Su çərşəmbələrindəki buz tərli bardaqların</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Bərəkət buğdası göyü düyünləyən nişanlı dırnaqlar</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Gəlin barmaqları?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Nə toy tutuldu böyük toylarının başına</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Və</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Analıq qururuyla dolu göbəklər nədən gizləndi</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Nədən nə zaman and içildi nənnində ninniləri boğmağa</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Boğmağı kim öyrətdi</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Kim ağıl çalma yerinə nağıl çalmaq öyrətdi?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Nağıllarını çaldılar uşaqlarımın aman...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Aşırdı qara bir qarğa qarı nənəmin çörək çıqqınını</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Qovdu el-obasından</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Yad el obasında bardaşını qurdurdu</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Qabağına sərdi...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Başında qaravul durdu</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Hankı xortdan cırtdanı qorxutdu</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Kəhlikləri kim bayquş oxutdu?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">``Xortumçu məmməd`` axı öz balan idi sənin</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">İçərdi sel çayları</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Toxtadardı seli </span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Qurtarardı qataraq ağzındakı suyu qaynar suya ``Qora yetim``i...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Aldılar ``Xortumçu Məmməd``ini</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Saldılar ölüm inadıyla gölümə vay vay vay</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Mənim ağ gəlinliyi kəfənləşən</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Taxtı tabutlaşan gölüm!</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Mən!</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Hanı mən olacaydım gül şairi</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Gölümə söy söyləyəcək</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Boy boylayacaq sahilində</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Bir yallıda</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Bir oğlan bir qız</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Bir Qırqız bir Özbəy bir Türkman...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Toy toylayacaydım Ülkər Ülkər, şaman şaman...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Göy gölü, Van gölün <a href="http://www.urmiyenews.com/search/label/urmiye" target="_blank">Urmu</a> gəlinciyi ilədolandıracaydım</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Xəzərimin başından belə...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Balam niyə belə?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Mən indi bu yaşımda kimdən yaş dilənim?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Üzümə hardan</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Hansı uyuz it dərisi çəkim</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Üzüm necə kəssin əsdirəbilim bir də Salmas yelin...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Ərzrum gədiyindəki həftə-dirəm gələn qarı Kərəm oğlum</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Eyvaz balama necə deyim ağ sağğalımla</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Sulduzuma necə deyim ``Sulu duzumsan?`` altından keçirsin qara papağının</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Mişovun Kirişçisi dodağının qırağıyla gülsə başın dəbətsə...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Marağama nə deyim maraqlı gəlsin ağır yaralı Səhəndə</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Boylanıb Bez qalasına Bakıma nə biçim anda verim Qız qalasına?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Mən...</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Hanı mən el şairi olacaydım oturacaydım el xanıyla</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">At oynadıb ələm gəzdirəcəydim atamın ulduzlu hilalı özündən olan göy bayrağının altında</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Mən</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Hanı mən nə təhər olum göl şairi</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Qurban deməyim qurban olum</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Kəsməyim</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Qurban kəsilim elimin gölünə</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Gölümün elinə</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Döşünə gül taxanmadan</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Gözünə dik baxanmadan?</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Hanı nə təhər</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Necə?</span></div>
Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-12615189035878859432013-07-21T12:50:00.000-07:002013-07-21T12:50:41.581-07:00Urmiye'li Türk Qoşar Fərın Səmsami - Həsrət<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNipa_5HIM98VH8cMh9qAMRKEqTK1_nCMGqYqUnFudlMUUf4kWA4NAvHDaKAQjYXeLmEhF7PMKMNpg-xYp7i8b7RgaL7lNNPFZKdRqgJTRbneOTnTQWtjtW0LtMqe_leU9SE2Rjy6WNXw/s1600/Urmiye+Turk+qosar.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNipa_5HIM98VH8cMh9qAMRKEqTK1_nCMGqYqUnFudlMUUf4kWA4NAvHDaKAQjYXeLmEhF7PMKMNpg-xYp7i8b7RgaL7lNNPFZKdRqgJTRbneOTnTQWtjtW0LtMqe_leU9SE2Rjy6WNXw/s200/Urmiye+Turk+qosar.jpg" width="150" /></a></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Bu Dünyanin Adı Həsrət</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Gedənlərin Yükü Həsrət</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Qalanların Payı Həsrət</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Gülüb, Susub, Ağlasamda</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Bu Dünyanın Adı Həsrət</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: inherit;">Urmiye'li Türk Qoşar Fərın Səmsami - Adlım <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/search/label/Urmiye" target="_blank">Urmiye</a>'li Türk qoşar Məryəm Cəhangirinin Qızı</span></div>
Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-26126981077792510822013-06-25T04:41:00.001-07:002013-06-25T04:41:56.522-07:00Urmiye'li Türk Qoşar İsmayıl ÜLKƏR<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCMUvjW-6YB944ik1TlwNWtp_CCnkYpxVP4lkacZCqoWWK5apoQ2f9JtTaE42uGHUvIwfRT-ffOMdlIrppW4-1OLqWQ2jnYzrRyFrvt1dgtGRvLhQisBQj19ssQUfg52PUpXNcyQNHQP0/s1600/azerbaijan-modern-sher-gecasi-22.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="133" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCMUvjW-6YB944ik1TlwNWtp_CCnkYpxVP4lkacZCqoWWK5apoQ2f9JtTaE42uGHUvIwfRT-ffOMdlIrppW4-1OLqWQ2jnYzrRyFrvt1dgtGRvLhQisBQj19ssQUfg52PUpXNcyQNHQP0/s200/azerbaijan-modern-sher-gecasi-22.jpg" width="200" /></a></div>
<span style="font-family: inherit;">İsmayıl ÜLKƏR</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br /></span>
<span style="font-family: inherit;">Kirpik olsam çəkilsəm başıma</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Yarım diz olsa</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Yarım qol</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Qucaqlansam!</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Dünyamı bir bağ otağına döndərsəm <a href="http://www.urmiyenews.com/search/label/urmiye" target="_blank">Urmuda</a></span><br />
<span style="font-family: inherit;">Fəqət səni sevsəm</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Qoyarsanmı?</span><br />
<span style="font-family: inherit;">-</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Gəlməsən</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Qalmasan</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Gülməsən,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Gedib</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Qalıb</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Bucaqlansam</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Ülkər ülkər ağlasam</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Səni fəqət sevsəm dünyadan</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Əlim sənə çatmadan</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Qıyarsanmı?</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-31844166093228323412012-10-15T03:35:00.001-07:002013-07-19T03:04:37.999-07:00Urmiye Şəhərinin demografik Yapısı<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzGckB-1x1xRDis4fQVDTCMhz_H_R1LX2rgsivVFTerE3djL4bN3cdZ4Ce3lG6xEWELd96-rMAtuuoM0ZzAuijvh6-pEQhpOKLew0vnWlLPs9OfrToiRK1Cn0PmTLGL6H-URP2jCPaXnM/s1600/Demografi+Nufus+etnik+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+Turkish+Turks+iran.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="187" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzGckB-1x1xRDis4fQVDTCMhz_H_R1LX2rgsivVFTerE3djL4bN3cdZ4Ce3lG6xEWELd96-rMAtuuoM0ZzAuijvh6-pEQhpOKLew0vnWlLPs9OfrToiRK1Cn0PmTLGL6H-URP2jCPaXnM/s320/Demografi+Nufus+etnik+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+Turkish+Turks+iran.jpg" width="320" /></a></div>
<span style="font-family: inherit;">bilimsəl bilgilərə Görə Urmiye Şəhərində 90% <a href="http://oururmiye.blogspot.com/search/label/T%C3%BCrk" target="_blank">Türk</a> bulunmaqdadır, bunun dışında iran dövləti və radikal kürd örgütlərin Bölgənin Demografik yapısını dəyişdirmə çabaları bugün sunuclanaraq Urmiye Şəhərində 5/2-10% köçər kürd yerləşdirilmişdir.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">kürdlər <span style="color: red;"><b>Urmiye</b></span> şəhərində bir köçər Azınlıq qrup olmalarına Rağmən bölgədə böyük Güclərin zopası olduqları üçün və çeşidli devlətlər tərəfindən Türk kimliyinə və fərqli dövlətlərə qarşı qullandıqları üçün bugün Urmiye Şəhərini bir kürd şəhəri olaraq reklam etməktədirlər, bu radikal və irqçi kürd örgütlər böyük medyaya sahib olduqlari üçün dünya Uluslarına və örgütlərin propaganda yaparaq Urmiye Şəhəri dışında Batı Azərbaycan, Türk Yurdu Kərkük, Suriyədə Türk bölgələri və bölgəzmizdə bir çox Türk və başqa etnik şəhərlərə göz tikərək Terör, Şidət, irqçiliq, Güvənsizlik, soyqun,təhdid vs araclarını yaxşıca qullanaraq bölgədə bir Etnik təmizləmə siyasətini yürütməktədirlər.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">bugün bölgədə yüzlərcə Terörist və silahli kürd örgütün var olması və yapdıqları Etnik təmizləmə siyasəti sunucunda bölgədə zorunlu köçlər gərçəkləşməktədir və bu zorunlu köçlər Bölgənin Demografik yapısını etkiləməktədir.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Demografik yapı tasarımında qullanılan Qaynaq:</span><br />
<span style="font-family: inherit;">iran şəhərləri Coğrafiya kültür - <a href="http://oururmiye.blogspot.com/search/label/urmiye" target="_blank">Urmiye</a> - iran silahli Qüvvələr örgütü - Tehran 1379(200 ci il)- Səhifə 239</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-251912640054092162012-10-03T03:56:00.000-07:002012-10-03T03:56:05.609-07:00Urmiye Aşıq Mektebi - Aşıq Hüseyn Ozanlı (1926-1990)<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ_JPeo1wzqlposZtYP3GK_BjRcg2C_YmuUn1hLld2vYR2S1UG2wJpB5EsHkTiD_94EdXF7LtssH0MUQ1byexHRc8DWpgfSuo7WpCqCoemtlN4RjJhFeLAJGo55YzE0mLgKEdRBoltwNY/s1600/Turkish,Urmia,Alevi,Orumiyeh,South+Azerbaijan,Urmu,Ashiq,Urmiye,A%C5%9F%C4%B1q,Urmiya,G%C3%BCney+Az%C9%99rbaycan,Urumiye,iran.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ_JPeo1wzqlposZtYP3GK_BjRcg2C_YmuUn1hLld2vYR2S1UG2wJpB5EsHkTiD_94EdXF7LtssH0MUQ1byexHRc8DWpgfSuo7WpCqCoemtlN4RjJhFeLAJGo55YzE0mLgKEdRBoltwNY/s320/Turkish,Urmia,Alevi,Orumiyeh,South+Azerbaijan,Urmu,Ashiq,Urmiye,A%C5%9F%C4%B1q,Urmiya,G%C3%BCney+Az%C9%99rbaycan,Urumiye,iran.jpg" width="146" /></a></div>
<span style="font-family: inherit;">Aşıq Hüsey Ozanlı ya Aşıq Ajan adı ile tanınan Hüseyn Sultani, 1926-cı ilde Urmiye Baranduzçay bölgesinin Ozan-Melik kendinde Alevi-Türk (Ehl-i Haq) bir ailede doğulmuşdur. Urmiye Mektebinin ustand aşıqları Aşıq Ferhad ve Aşır Derviş'den ders almışdır. Söylenenlere göre, Aşıq Hüseyn Urmiye Aşıq Mektebi mahnılarından başqa Anadolu xalq mahnıları ve Azerbaycan muğam havalarını da yaxçı ifa edermiş. 1990 ilinde vefat eden Aşıq Ajanın mezarı eyni bölgenin Topuzava kendindedir.</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-7008601538554405322012-08-23T06:16:00.000-07:002012-08-23T06:16:10.246-07:00Kerkük'dan Urmiye Qoşuqu<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_hKyznUdpD80uM-aXX5E1606s7kqF83wOQiZG0E8Hkj6o6JSrlF4Bv6kKwSEKId5KotN8rSFChBCf0NMF_99wcPywKcHOaH_r8MgmleG9lf-lgIap9-x0t3AEkrTvKdoKmAfcDJahxcE/s1600/kerkuk+iraq+iran+Turk+Urmiye+Urmia+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmiya+Azerbaycan+Azerbaijan.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="150" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_hKyznUdpD80uM-aXX5E1606s7kqF83wOQiZG0E8Hkj6o6JSrlF4Bv6kKwSEKId5KotN8rSFChBCf0NMF_99wcPywKcHOaH_r8MgmleG9lf-lgIap9-x0t3AEkrTvKdoKmAfcDJahxcE/s200/kerkuk+iraq+iran+Turk+Urmiye+Urmia+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmiya+Azerbaycan+Azerbaijan.jpg" width="200" /></a></div><span style="font-family: inherit;">Gözəl Urmu</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Sular Bulanır Durur</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmuyu Allah Qorur</span><br />
<span style="font-family: inherit;">kim Bizə Xani Çıxar</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Allahtan Lənət Bulur</span><br />
<span style="font-family: inherit;">*****</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu Kültür Qaynağı</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Gözün Qərəsi Ağı</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmulu Həsrət Çəksə</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Əridir Daşı, Dağı</span><br />
<span style="font-family: inherit;">*****</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmunun Gözəl Adı</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Heç Qırılmaz Qanadı</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Baldan Şirindir Dadı</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Düşmanları Çatladı.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Qoşar: Kərkük Elimizdın, Salah Behlul Camurcu</span><br />
Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-75279598377210485522012-08-01T07:55:00.000-07:002012-08-01T07:55:01.204-07:00Urmiye Gölü Qoşuqu<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiT2hi1lS1KbH2Mso9F24sPP1n-GccqtpV67_tfgSE_bi3_EpYkN2Kla3q-CP83hzS2oJmHy7w3tGcHf_SBk8z6ctUDn8VIFWtIMVKk1_LQA1Xp_CCivjfYet82K8VLnVS6GlLHap1DYq0/s1600/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran+su.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiT2hi1lS1KbH2Mso9F24sPP1n-GccqtpV67_tfgSE_bi3_EpYkN2Kla3q-CP83hzS2oJmHy7w3tGcHf_SBk8z6ctUDn8VIFWtIMVKk1_LQA1Xp_CCivjfYet82K8VLnVS6GlLHap1DYq0/s200/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran+su.jpg" width="156" /></a></div><span style="font-family: inherit;">Bu yol Urmu elinədi,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Çiçəyi nə,gülü nədi,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Sözüm Urmu gölünədi,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu gölüm, quruma sən</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Qışın deyil, yayın olum,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Gəlim sənin payın olum,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Axar olum, çayın olum,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu gölüm, quruma sən.</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Ellərimə hay salacam,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Kürü sənə tay salacam,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Gözlərimdən çay salacam,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu gölüm quruma sən.</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Dağ ətəyin təzədən tər,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Sahilindən duzları dər,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Sən qurusan fars sevinər,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu gölüm, quruma sən.</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu gölüm,Urmu gölüm,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">İnci gölüm, qumru gölüm,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Səndən yenə varmı, gölüm,</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu gölüm, quruma sən.</span><br />
<br />
<span style="font-family: inherit;">şair - Teyyar Sharif </span><br />
<span style="font-family: inherit;">şekil-Urmu Gölü (Aydil )</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-26829258759923250662012-07-22T09:16:00.001-07:002012-07-22T09:19:34.236-07:00Suriyeli Türkler ve Kürdlerin Ferqi<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0uiBao1hbZN8k-JZP1iaT7akCyTbihIwKDHQ8U-XH71HV2r2ATEeENH5k1oJMbD6uxJlHatiNnl7ehezZHOmXX1ZdfU1MIZ4orera5KAPM9zDRYKcucAdwc9s7vIwaS5CCMINg9B0Iso/s1600/Syria+Turkish+People+Flag.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="133" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0uiBao1hbZN8k-JZP1iaT7akCyTbihIwKDHQ8U-XH71HV2r2ATEeENH5k1oJMbD6uxJlHatiNnl7ehezZHOmXX1ZdfU1MIZ4orera5KAPM9zDRYKcucAdwc9s7vIwaS5CCMINg9B0Iso/s200/Syria+Turkish+People+Flag.jpg" width="200" /></a></div><span style="font-family: inherit;">Uzun Sözün Qıssası</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Suriyəli Kürdlər illər boyu Görülməməzlik, Asimilə Siyasətləri, Basqıcı Rejim, arac Gözüilə Qullanmaq vs rağmən ortadoğuda olan Ərəb Baharinda daha etgili bir Yol Yerkipi(xəritəsi) izləyib və daha ağıllı davranmaqdadırlar.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">bölgədə olan kürd siyasi hərəkəti əyər Terör, Irqçiliq və şiddəti mənimsəyərək ortaq hərəkət etməsəydi əminəm illər bundan öncə kürdlər öz Ulusal haqqlarını əldə etmiş olacaqdilar ancaq Terör və şiddəti qullanıb və dəstəklədikləri üçün istər istəməz qarşıdaki dövlətlərdə Terör Saldırılarına Qarşı Əsgəri Güclə Qarşılıq verməyə çalışmışlar və sonuc olaraq bölgədə bir faşist kürdçü hərəkət doğulmuş. </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmYfhMJ65VjiTy3tgwdz8C1VBThnImEIJafxQoZ-0cTWSPKd3Hk9j0luT_hNQqgSKrZYMl38vKa_xxD7bV-9z3fuCdkGtYUXQ_hWxKeX7gE9i5N7655SkLe3d0BD7wH_Oj9jjp-Eq03Ak/s1600/suriye+kurt+Kurd+kurdish+pkk.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="143" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmYfhMJ65VjiTy3tgwdz8C1VBThnImEIJafxQoZ-0cTWSPKd3Hk9j0luT_hNQqgSKrZYMl38vKa_xxD7bV-9z3fuCdkGtYUXQ_hWxKeX7gE9i5N7655SkLe3d0BD7wH_Oj9jjp-Eq03Ak/s200/suriye+kurt+Kurd+kurdish+pkk.jpg" width="200" /></a></div><span style="font-family: inherit;">ancaq bütün bu radikal və şiddətli davranmalarına rağmən kürd hərəkəti bu illərdə bölgəsəl və kürəsəl olaylardan necə yararlandığını yaxşıca öyrənmişdir. iraq ABD tərəfindən işğal olduqdan sonra kürdlər ABDilə çox yaxın bir ilişgidə olaraq səddam Hüseynin yıxılmasına dəstək oldular və sonuc olaraq bugün Quzey iraqda bir kürd dövləti yaranmaqda, ər gec isə öz Bağımsızlığınıda qovuşacaqdır. ikinci örnək Suriyə olaylarıdır. 17 ay Suriyədə olan olaylarda kürdlər çox bilincli davrndı və hər bir göstərilərində kürd bayrağı və kürdcə sloganlar daşıyaraq Öz Ulusal istək və düşüncələrini Suriyə Devrimində yer verməyə çalışdılar, Suriyənin Gələcyi toplantılarda kürd millətinin sözü keçilsin diyə toplantıları protest etdilər və eləcə öz varlıqlarını Suriyə Ulusal koseyinə zorlamaya çalışdılar. mənə görə böyük ölçdüdə də bu yöndə uğur qazanmışlıar və qazanacaqlar. Suriyə kürdləri bugün 1-2 milyun nüfusa sahibdilər ancaq 30 yaxın kürd örgütləri Suriyədə çalışmaqdadır, yaxşıca bir örgütlənmələr və Ulusal oyanış iləriləməkdədir, bu nədəndən dolayı suriyənin gələcəində istədikləri yeridə alacaqlar!. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Ancaq kürd bölgə <a href="http://pkk-pjak.blogspot.com/" target="_blank">faşist</a> hərəkəti Ortadoğu Ərəb Baharinida yaradılan sürəci qullanaraq bölgədə kürdistanlaştırma tasarısını gərçəkləşdirməkdədir, bugün Türk yurdu olan kərkük, Batı Azərbaycan, Suriyə, Türkiyədə Qars, İğdir vs bunun açıq örnəkləridir. Dünən medyada yayılan xəbərlərə Görə Terör örgütü pkkni yandaşları Afərin və Eyn ələrəb şəhərinin yönətiminə əl qoymuşlar. Alınan bilgilərə Görə şəhərdə çox sayıda silahli militant bulunmaqda, bu olay eynən iran devrimində olmuşdur, iran sınırlarından bulunan kürdlər siaysi Güc boşluğunu qullanara Batı Azərbaycanda llərinə silah alaraq bir neçə Türk şəhərinə(Sulduz, Xana, Savucbulaq vs) saldırdılar, ancq iran dövləti soncu olaraq güclə bu olayi basdırmayı bacardı. Bu olayda yanlız Sudluz şəhərində 350 Türk ayiləsi kürdlərin silahli qrupları tərəfindən öldürüldü və bölgədə olan Türklər bu olan bədəlini ağır üdədi. Ancaq bu olay Suriyədə gəçəkləşmədədir, ər gec Suriyə Özgür ordusu PKKli Terröristlərin şəhələrin yönətiminə əl qoymasına qarşı addımlar atacaqdır və olayların başlanqıcı ola bilər. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Indi isə Suriyə Türkləri … </span><br />
<span style="font-family: inherit;"><a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2012/05/suriye-turklerin-in-tarihi.html" target="_blank">Suriyə Türklərinə</a> gəldiğimiz zaman durum qorxuncdur, heç bir Suriyəli Türk örügütü yox, Ulusal bilincdən yoxsun və Asimilə olmuş, Gələcəyə ön baxış yox, Türl dili Unutulmuş və Türk dünyasila bağlılıqları qopmuş….</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Indiyə qədər heç bir Göstəridə suriyə Ulusal Türk bayrağını daşımayıblar, ancaq bugün Türkiyənin yardımla suriyede savaşçıların ən önəmlisini təşkil etməkdədirlər. mənə Görə durumu iran sınırlarında bulunan Türklərə oxşur, iran devrimində Türklər öndə gedib və minlərcə şəhid verdilər ancaq sonucda farslar hakimiyyət sahib çıxdılar, eyni durum belə gedərsə Suriyədə qaçınılamz olacqdır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Türkiyə illər boyu öz iç sorunlari nədənilə bölgədə Türklərin asimilə olamsina Göz Yumdu və açıq desək bölgə Türklərin Asimilə olub və öz dil və varlıqlarını yox olmasında böyük rol oynadı , ancaq bugün Türkiyədə böyük bir bölüm sevməsələr bilə irağin Quzeyində bir kürd dövləti yaranmışdır və ikincisi isə Suriyədə yaranacaqdır. Bunlardan sonra Suriyə durumu iranda təkrar olurasa üçüncü kürd dövləti isə iranda yarana bilər və sonra isə Türkiyədə … </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Indi, əyər bölgədə yeni kürd federə dövlətləri yaranacaqsa nədən yeni Türk dövlətlər yaranmasın? Nədən Türkiyə bu tarixsəl Sürəci Bölgə Türklərindən əsirgəsin? Nədən kürd dövlətinə Alternativ olaraq bir yeni Türk Dövləti yaranmasın? </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Əyər Türkiyə Ortadoğu və bölgədə olan olayları doğru və dərın analiz edib və doğru davranmazsa öz başını yeni bəlalara soxmaq dışında Bölgə Türkləri haqqında böyük haqqsizliq edəcəkdir. Bölgədə əyər yeni dövlətlər yaranmasa gərək Türk kimliyinin yasalaşması və öz yönətim haqqını savunaq və qoruyaq, yoxsa Türk yurdu olan kərkük kimin başımız yeni bəlalarda olacaq.</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-52992652159494909002012-07-05T01:05:00.001-07:002012-08-03T03:52:30.936-07:00Kerkükden Urmiye Qoşuğu<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEij1ix8WWZFVGu2fwj67Va9K0PlbC6vkEnA3Z0cdbysouEcuoZuefReeNifTjszfl68XQm5eWox41Tx5CrqDNdJcu3iyuQls6zDmt7l1YtSJV1NtbouuLiS8iJDb8-V5aum9oOtCBUhizE/s1600/kerkuk+urmiye+urmu+urmia+urmiya+orumiyeh+iran+AZerbaycan+Azerbaijan.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="141" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEij1ix8WWZFVGu2fwj67Va9K0PlbC6vkEnA3Z0cdbysouEcuoZuefReeNifTjszfl68XQm5eWox41Tx5CrqDNdJcu3iyuQls6zDmt7l1YtSJV1NtbouuLiS8iJDb8-V5aum9oOtCBUhizE/s200/kerkuk+urmiye+urmu+urmia+urmiya+orumiyeh+iran+AZerbaycan+Azerbaijan.jpg" width="200" /></a></div><span style="font-family: inherit;">Kerkükden Urmiye Qoşuğu</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Türk Yurdu Kərkükdən Sayın Salah Behlul Camurcu Urmiye haqqında bir qoşuq demişdir, bu gözəl qoşuq sunulur</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Alqışlamaz bir Tək, Əl</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu insani Gözəl</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Gözəl Söhbət Qurağın</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Oxuyağ Mahnı Ğəzəl.</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Urmu, Təbriz, İsfahan</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Eyni Damar, Eyni Qan</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Şahid dir bu Cəhan</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Türkmən Qan, Ağlar, Sızlar</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Han Qurtaran Sültan?</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br />
</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Kərkük Qoşari: Salah Behlul Camurcu</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-86955905954259731642012-07-04T03:20:00.001-07:002012-07-04T03:38:21.960-07:00Suriye Türklerinden Tarixsel bir Yanlış Addım<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg2BieZrEJorZznuPQMFg1PKoccHt-o9UjD1pM0-Nqhig0RbyP0DSZ_0ubFdNetJ_OwvREHbgZajTLS2KrtiL7iiLPot5AvczrhMkfY2TY-A6bTYho9IUjWWxiNugoI2TDVwQ3tOYTuBK0/s1600/Suriye+Turkish+People.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg2BieZrEJorZznuPQMFg1PKoccHt-o9UjD1pM0-Nqhig0RbyP0DSZ_0ubFdNetJ_OwvREHbgZajTLS2KrtiL7iiLPot5AvczrhMkfY2TY-A6bTYho9IUjWWxiNugoI2TDVwQ3tOYTuBK0/s200/Suriye+Turkish+People.jpg" width="194" /></a></div><span style="font-family: inherit;">Suriyədə 16 ay bundan öncədən başlayan olaylar zaman içərisində bölgə və dünyada daha çox Yanqı bulub və bir bölgəsəl sorundan uluslararası sorun halinə gəlmişdir.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">indiyədək Tuğralı(rəsmi) olaraq bəşar Əsəd və bəs Rejimi minlərcə insanin ölümünə nədən olmuşdur, bu 16 ay içində yüzlərcə Suriyəli Türkdə öldürülüb və şəhərləindən Qaçqın olmuşdur.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Bəşar əsər rejiminə Qarşı olanlar bilindiği kimin Qahirədə yenidən bir araya toplanmışlar, bu toplantıda Suriyəli Türk və kürd quruplarda bir araya gəlmişlər.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Qahirə toplantısında Türkman və kürd quruplardan, alıancaq qərarda Türkman və <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2012/04/guney-azerbaycan-bat-bolgesinin.html" target="_blank">kürd</a> millətləri sözlərinin yer alınması önərilmişdir, ancaq alınan qərarda "<a href="http://oururmiye.blogspot.com/2011/01/kurt-tarihi-kurtlerin-azerbaycan-da.html" target="_blank">kürd</a> milləti" Sözü qullanılmadığı üçün kürd quruplar toplantını tərk etmişlər və nə yazıq Türk quruplar Türkman milləti sözünün qullalımamasına izin sağlamış və bu toplantını tərk etməmişlər, bu bir tarixsəl yanlışlıqdır və Suriyəli Türkmanların hələ Ulusal bilinclərinin nə ölüçdə geridə olduğunun Göstərgəsidir. ancaq Suriyəli kürdlər Türklədən daha az olmalarına rağmən kürd milləti sözünün qullanılamsı və Tuğralılaşamsınə göz yummamışlar və bu bir tarixi başarıdır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Türkiyə kəsinliklə bu olaya izin verməməldir, ikinci Kərkük sorunu yaranmasına Göz yummamalıyıq və Türkiyə bu haqda sorumludur. Əyər Suriyə Türklərı Suriyənin gələcəyində Yer almaq istəyirlər kəsinliklə Suriyə bir Türk kimliyinin Yasalaşması və tanıtılamsını Göz yummamalıdırlar, yoxsa iraq d aolduğu kimin suriyənin Gələcəyində layiq olduğu yerə alaamzlar. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">bu olay <a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2012/05/suriye-turklerin-in-tarihi.html" target="_blank">Türk</a> yurdu kərkükdə bir başqa Tür gərçəkləşmişdir, eləcə iraq Türklərəının Ulusal bilinci az olduğu üçün indiyədək irağin siyasal yapısında öz haqqlarını əldə etməmişlər və səddam yanlısı kimin tanıtılıb rekmal olmuşlar. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Bölgəmizdə Türk kimliyinin Yaşadığı bölgələrədə Yasalaşması və Qorunamsına kəsinliklə Göz yummamalıyıq, bu olay bölgə Türk Ulusu və ikinci Türkiyənin gələcək stratejisi baxımından da son dərəcə önəm sağlamaqdadır. Türkiyənin yaxın Gələcəkdə müttefiqləri kəkük Türklərı, Suriyə Türkləri və önəmlisi Güney Azərbaycan Türkləri olacaqdır. </span><br />
<br />
<span style="font-family: inherit;">Türkiyə Dövlətləri ötəki 100 il içində Türkiyənin iç sorunlari nədənilə Bölgə Türklərinin Hakim Etnik və dövlətlər tərəfindən asimilə olmasına Göz yummuşalar, bu tarixsəl yanlışlığın bədəlini bugün bölgə Türkləri və Türkiydə çeşidli yollardan üdəməkdədir və üdəyəcəkdir, ancaq bu yanlışlıqların yaranamsına gələcəkdə izin verməməliyiq. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Türkiyə dğvlətləri ötəki illərdə Bölgədəki Türklərin gələcəyinə Göz yumaraq bugün tutduğu siyasətdən sorunmludurlar və bu tarixsəl yanlışılığı Düzəltməlidir, yoxsa ginə bölgədə yaranacaq Dövlətlər sonucunda iç və dış başı bəlada olacaqdır.</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-77418021937892394282012-06-15T04:04:00.000-07:002012-06-15T04:04:52.647-07:00Urmiye Gölü haqqında bir Qoşuq<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3a6kN5aGA-IPgXHoXLREdkIpVVG9rGCjkWKARBHjFa0YHabYv7QykfzMluHihnAuRIcbqhmw9h-RrWtk5MPiObJpRKK2nERMpAoe_wcmPMGm3sNobIupr9nAbfBxbBSB3XHk1u8c5ARE/s1600/Urmia+Urmu+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Azerbaijan+Azerbaycan+Turkish+Ser+poem+iran.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="150" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3a6kN5aGA-IPgXHoXLREdkIpVVG9rGCjkWKARBHjFa0YHabYv7QykfzMluHihnAuRIcbqhmw9h-RrWtk5MPiObJpRKK2nERMpAoe_wcmPMGm3sNobIupr9nAbfBxbBSB3XHk1u8c5ARE/s200/Urmia+Urmu+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Azerbaijan+Azerbaycan+Turkish+Ser+poem+iran.jpg" width="200" /></a></div>Bir gölüm vardı mənim heyranıyam, <a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">urmu</a> gölü<br />
Hər kəsə aydın dəyəri, duzlu gölüm urmu gölü<br />
<br />
Hər dəfə düşdüm suyuna, boğdu məni<br />
O bitmiyən, sevindirən məhəbbətin urmu gölü<br />
<br />
Sən ölkəmin ad sanısan dol ğurura<br />
Güneylilər fəxrisən ey urmu gölü<br />
<br />
Durnalarındır sarayı, ağ bəzənib sevgi dolu<br />
Açmış qucağın qonaqlara bir ana tək urmu gölü<br />
<br />
Amma əfsus analar məhəbbətin düşünməyənlər varmış<br />
Kəsdilər qəlbə gedən damarları, dedilər qoy qurusun urmu gölü<br />
<br />
Sofi çayla acı çay, əsir olmuş savakın zindanına<br />
Yalnızca baxan bulutlara, ağlıyacaqlar gününə darıxma sən urmu gölü<br />
<br />
Utuzmadan qalx ayaqa dalğalanıb tüğyan elə<br />
Vur ırmaka sındır onun duvarların ey qocaman urmu gölü<br />
<br />
Qovuş qədim dostlarına cığatıya mürdü çaya<br />
Qayit qədim çağlarına ey urmunun dan ulduzu <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2012/02/drying-of-lake-urmia-and-its.html" target="_blank">urmu</a> gölü<br />
<br />
Amanoğlu 2012.5.20 marağaUmud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-74343164305546721762012-04-11T06:02:00.000-07:002012-12-03T09:40:04.760-08:00Güney Azerbaycan Batı Bölgesinin Demografik Yapısı<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjt0dvokYtUeucSXnnJpy0javQu4Iuz7xn6Y_Yt2PouV5mvU4IBOf-w4U5gh7ZMXzL6BvxpOk1yMLcLfjcpZJGGjKlb4DXLWrkLKGucAvhOhHkPSqrJAGnU4wpMC3y6Z_oTBEBQEaaJJvI/s1600/National+Lands-Ethnic+Territories+in+Iran+(approximate).jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="132" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjt0dvokYtUeucSXnnJpy0javQu4Iuz7xn6Y_Yt2PouV5mvU4IBOf-w4U5gh7ZMXzL6BvxpOk1yMLcLfjcpZJGGjKlb4DXLWrkLKGucAvhOhHkPSqrJAGnU4wpMC3y6Z_oTBEBQEaaJJvI/s200/National+Lands-Ethnic+Territories+in+Iran+(approximate).jpg" width="200" /></a></div>
<span style="font-family: inherit;">Güney Azerbaycanın batı bölgesi jeopolitik konumu ve demografik yapısı nedeniyle özellikle son yüzyılda ağır facialarla karşı karşıya kalmıştır. Büyük güçler, çıkarları doğrultusunda yürüttükleri yıkıcı faaliyetlerde bölgedeki azınlıkları kullanmışlar ve bölgeyi ağır insani ve ekonomik zarara uğratmışlar. İngiltere, Fransa ve Rusyanın kütüphanelerinde Kürt tarihi, kültürü ve aşiret yapısı hakkında yazılmış olan on binlerce kitap, makale ve Kürt enstitüleri bu siyasetin bir göstergesidir. Azerbaycanın batı bölgesinde Azerbaycan Türklerinin yanısıra bölgenin kuzeyinde Ermeniler ve Asuriler; güneyinde ise <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2011/01/kurt-tarihi-kurtlerin-azerbaycan-da.html">Kürtler</a> yaşamaktadır. Bu etnik gruplar özellikle Kürtler, baştanımazlık ve isyanları ile kalıcı sorunlarla karşı karşıya bıraktıkları bölgenin büyük ölçüde demografik yapısının değişmesine sebep olmuşlar. Kürtler 400 yıllık tarihi bir surede kontrol altında olmayan sınırlardan Güney Azerbaycan arazisine girmişler. Aşiret yapısına sahip olan Kürtler süre gelen konar göçer hayat tarzı , iç ve dış savaşlar, kıtlık ve başka sebeplerden dolayı Azerbaycanın batı bölgesine göçmüş ve bu göç 1990 lara kader devam etmiştir. Eskiden Türkiye-Azerbaycan sınırlarının sadece dağlık bölgelerinde göç halinde yaşayan Kürtler, günümüzde Makı, Hoy, Salmas, Urmiye, Sulduz, Koşaçay (Miyandoab), Sayınkale ve Tikantepe çizgisinin batısındaki ovalara yayılmış ayrıcabelli bir oranda da bu şehirlere yerleşmişlerdir, I. dünya savaşından itibaren Azerbaycan toprakları üzerinde arazi iddiasında bulunmaktadırlar ve bu doğrultuda organize bir şekilde çalışmalar yürütürler. Şeyh Obeydullah Şemzini, Simko ve Ömer Han Şakak gibi yağmacı Aşiret ağalarını Kürt bağımsız harekatının banisi ve Kürt halkının kahramanları olarak tanıtıyorlar. Uydurma Mahabad Cumhuriyetini ilk bağımsız Kürt devleti olarak tanımlıyorlar. Yazdıkları ve yazdırdıkları kitaplarda Azerbaycanın batısını büyük Kürdistanın bir parçası, Mukri Kürdistanı, Kuzey Kürdistan olarak adlandırıyorlar.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Bu çalışmanın amacı tarihi senetlere dayanarak Kürtlerin Azerbaycan arazisine göç ettiklerini, yaşadıkları bölgeleri, nüfusları ve Azerbaycanda yayılma nedenlerini incelemektir.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Güney Azerbaycan ve Batı Bölgesinin Genel Durumu</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Tarihi kaynaklara göre Güney Azerbaycan arazisi en az 170 bin km kare alanla günümüzde Doğu Azerbaycan, Batı Azerbaycan, Erdebil, Zencan, Hemedan ve Kazvin eyaletleri, Bicar, gurve, Astara bölgelerini kapsamaktaydı. Bölge nüfusunun 15-16 milyon olduğu tahmin ediliyor. Azerbaycan Türkleri bölge nüfusunun %90 ını oluştururlar.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">1937 yılında merkezi devletin siyasi hedefi doğrultusunda etnik bölgeler yeni idari birimlere bölünerek 10 yeni ustan (eyalet) oluşturuldu ve Güney Azerbaycan arazisi 4 ustan haline getirildi: 1. Zencan, kazvin ve astara ustanı 2. Tebriz -Erdebil ustanı 3. Urmu, Hoy, Savucbulak, Marağa, Bicar ustanı 4. Hamadan ustanı. Bu taksimat zaman içerisinde defalarca Azerbaycanın aleyhine değiştirildi. Zencandan ilk önce Astara bölgesi alınıp Gilan ustanına verildi. Devrimden sonra da Kazvin bölgesi yeni bir ustan haline getirildi ve 3. Ustan (Doğu Azerbaycan)dan koparılan Erdebil bölgesi Erdebil ustanı olarak karşımıza çıktı. 4. Ustan(Batı Azerbaycan)nın Bicar, Gerus ve Gorve bölgeleri Kürdistan eyaletine verildi. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Batı Azerbaycan çeşitli taksimattan sonra bugün 45 bin Km kare alanı kapsıyor. Kuzeyden, Kuzey Azerbaycan, Batıdan, Türkiye, Güney batıdan Irak ile dış sınırları bulunuyor. Ayrıca Doğudan, Doğu Azerbaycan, Güney doğudan Zengan ve Güneyden <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2010/12/g%C3%BCney-azerbaycan-ve-k%C3%BCrt-tarihinden.html">Kürdistan</a> eyaletler ile iç sınırları bulunmaktadır. Nüfusu tahminen3.020893 civarındadır. Bu nüfusun yaklaşık 1.574.730u şehirlerde, 1.331.735i köylerde ayrıca 114617si de göç halinde yaşamaktadır. Batı Azerbaycan 14 vilayet, 30 Şehir, 36 İlçe , 109 Köy Merkezi ve 3737 Köyden oluşur. Merkezi, Güney Azerbaycanın ikinci büyük şehri Urmudur.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Azerbaycanda Kürtlerin Tarihi kökeni</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Tarihi kaynaklar Kürtlerin nereden geldiği, nerelere yerleştiği ve nüfusu hakkında bilgi vermiştir. Haddona göre Kürtler İrana dışarıdan gelmişler ve Türklerden çok sonra bu bölgelerde yerleşmişler. Ayrıca Arnold Wilson Kürt aşiretlerinin Osmanlı topraklarından Azerbaycana geldiğini yazıyor.Garsten Niebuhr goçebe Kürt aşiretlerinin sayısının çok olduğunu yalnız anavatanleri değil , Suriye ve Aceme dağıldıklarını yazıyor. Makı, Çaldıran, Hoy, Salmas ve Urmiye Kürtlerine Şakak denilir ve Anadoluda yaşayan Kürtleri boyularındandırlar. Sulduz, Hana, Savucbulak, Bukan, sayınkalada yaşayan Kürtler ise Mezopotamya kökenlidirler. Bu aşiretler Mokri, Şakakan, Herki, Mamış, Zaza, Milan, Dehbokri, Celali ve diğer aşiretlerden ibarettir. 16. Yüzyılın sonuna doğru Yazılan, Kürt aşiretlerinin tarih ve coğrafyasını anlatan ve Kürt tarihinin araştırmasında ana kaynak konumunda olan Şerefname(geniş Kürdistan tarihi) kitabında, bugün Savucbulak bölgesinde geniş bir araziyi iyelenen Mukrilerin Osmanlı arazisinde Zül şehri(şehre Zur günümüzde Irak topraklarında) çevresinde bulunan Mukriye aşiretine dayandığı yazıyor. Rivayetlere göre Baban paşalarının ailesine mensup Seyfettin adında bir kişi Baban aşireti ve başka Kürt aşiretlerini toplayıp Azerbaycanda Deryaz bölgesini Çabuklu Türklerinden alarak oraya yerleşti. Seyrül ekrad kitabının yazarına göre de Mukri aşireti 16.yuzyılın sonlarında Osmanlı toprakları ve kuzey Mesopotamiya Eben Ömer adası(bugünkü Suriye)ndan Azerbaycan arazisine göç etmişler. Yazara göre ilk kere Baban ailesinden Babamir adlı bir kişi Savucbulakı Azerbaycan Türklerinden almış ve sülalesi zaman içerisinde bu bölgeye hüküm sürmüşler. Kacar dönemine kader Mukri aşireti Avşar Birliğinin üyesiydi ve 1882 yılında birliğin Beyler beyi Muhammet Guluhan Savukbulak Bölgesinin idaresini Donbili Türklerinden alıp Budak Han Mukriye vermiştir. Mahabad Tarihçesinin yazarına göre Osmanlı Kürtlerinden oluşan Belbas birliği 18.yüzyılda Osmanlıdan (bugünkü Irak Topraklarından) Bapir ağa önderliğinde Azerbaycanın İletimur bölgesine göç eder.Belbas birliği Mamış, Mengur ve Piran aşiretlerinden oluşur .Günümüzde Mamış aşireti Savukbulak-Neğede arasında (Sulduz bölgesinde) yerleşmektedir. Osmanlı (Irak) Arazisinden göçen Mengurlar Serdeşti ve Piran aşireti Hana şehri ve köylerini ele geçirmişler. Dehbokri aşireti de 18. Yüzyılın sonunda Bayram Ağa önderliğinde Diyarbakırdan Azerbaycanın Savukbulak bölgesine göçmüş ve bu göç için çeşitli sebepler, örneğin kuraklık ve kıtlığı göstermişler.Bu aşiret günümüzde Bukan şehri ve çevresinde yaşamaktadır. Gevrek aşireti kendilerini Vesman Ağa ve Hazar Ağanın torunları sayıyor ve Mengurlardan birkaç yıl önce Azerbaycana göçmüşler. FeyzullahBeygi aşireti ise kendilerini Teymuriler döneminde Irakta yaşamış olan Fakih Ahmet Dareşmanenin torunları sayıyorlar. Azerbaycana gelişlerinin sebebi ve tarihi belli değildir . Şakakan aşireti Osmanlı arazisinin doğusunda yaşıyordu. Bu aşiretin çeşitli tayfaları Sefevi devletinin kuruluşu döneminden itibaren yavaş yavaş Azerbaycana göçmüşlerdir. Bu aşiretler 20.yüzyıla kadar yılın yarısını Osmanlı topraklarında geçiriyor, bir nevi ikili vatandaşlığa sahiptiler. Celali aşireti(20 bin kişi) ise Şah Abbas döneminde Osmanlı Sadrazamı Kuyucu Murat Paşa ‘nın önünden kaçarak Safevilere siğınmişlar .Şah Abbas bu Celalilerden Sekiz binini Beradust bölgesinde digerlerini Makı cıvarında yerleştirmiştir. Görüldügü gibi Kürt yazar ve tarihçilerine göre Kürt aşiretleri Azerbaycan topraklarına diger yerlerden gelmiş ve burada heç bir tarihi koke sahip değilerdir.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Batı Azerbaycanın demografik yapısı </span><br />
<span style="font-family: inherit;">İranda Bulunan etniklerin nüfusu hakkında resmi bir istatistiksel veri bulunmamaktadır. Bu yüzden Etniklerin Nüfusu konusunda söylenen sayılar tahmine dayalıdır. Yazıda İran İstatistik Merkezinin Son verilerine dayanarak günümüzde Batı Azerbaycan bölgelerinde yaşayan Kürt nüfusu hakkında bilgi verilecektir. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Batı Azerbaycanın Kuzeyinde Türkiye ve Kuzey Azerbaycanla ortak sınırları bulunan Makı vilâyetinin çevresinde Milan, Celali ve Heyderanlu Kürt aşiretleri dağınık şekilde yaşamaktadırlar. İran İstatistik Merkezinin son verilerine göre Celali (Halikanlu) aşireti 15796 (2238 Aile), Milan aşireti 11502 (1686 Aile) ve Heyderanlu 1396 kişi(183 Aile)den oluşur. Yani bu bölgede tahminen 28694 Kürt halen konar göçer hayat sürdürmektedirler. Celali aşiretinin nüfusu UNESCOnun 1963 yılında verdiği rakama göre 1135 aileden ibarettir. Yukarıdaki rakamlara dayanarak %3 artışla bugün bu aşiretin nüfusu 15 bin civarında olmalıdır. Bu aşiret günümüzde Azerbaycanın batısında göç eden en büyük aşirettir ve bölgede göç halinde yaşayanların %48.2sini oluşturur. Milan aşiretinin nüfusu 1963te 2030 aile olarak kaydedilmiştir. Bu rakamı yukarıdaki verilere dayanarak %3 artışla hesaplarsak günümüzde bu aşiretin nüfusu 27 bin kişi civarında olacaktır. Hayderanlu aşiretinin nüfusu 1963 yılında 1800 kişi(300Aile) olarak açıklanmış, %3 artışla bu aşiretin nüfusu 4 bin civarında olmalıdır yani günümüzde bu aşiretlere mensup 46 bin kişi yaşamaktadır. İran İstatistik Merkezinin son verilerine göre Makı ve Çaldıran vilayetinin nüfusu 174199 kişi tahmin ediliyor. Makı şehrinin nüfusu 36747 kişidir. Şehrin Kürt nüfusu %10 (3674) olarak tahmin ediliyor. Yani bu bölgede yaklaşık 50 bin Kürt yaşamaktadır. Bu da Bölge nüfusunun %28i civarındadır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Kürt aşiretlerinin yaşadığı diğer bir bölge Hoy vilâyetidir. Bu bölgede Küresünnü ve Memkanlu aşiretleri Türkiye sınırlarında yaşıyorlar. Son verilere göre Küresünnü aşiretinin göç eden nüfusu 1835 kişi (239 aile)dir.1962 verilerinde bu aşiretin nüfusu 400 aile, yaklaşık 2500 kişidir. Memkanlu aşireti de Türkiye ile Güney Azerbaycan sınırlarında yaşıyorlar. Son verilerde aşiretin göç eden nüfusu 901 kişi (115aile) olarak belirlenmiştir.1962 verilerinde aşiretin nüfusu yaklaşık1500 kişi (250 aile) olarak tahmin ediliyor. Günümüzde Sefaiye, Zerabad, Zeri ve Kotur bölgesinde yaklaşık 35 bin Kürt yaşamaktadır. Hoy vilayetinin nüfusu 425859 kişidir. Hoy şehrinin nüfusu ise 163838 civarındadır .Burada da nüfusun %8inin (13400 ) Kürtlerden oluştuğu tahmin ediliyor. Yani bölgede yaklaşık 40-45 bin Kürt yaşamaktadır. Buda toplam Hoy bölge nüfusunun %10unu oluşturuyor. Bölgede ayrıca yaklaşık 8 bin Ermeni yaşamaktadır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Hoy-<a href="http://oururmiye.blogspot.com/2011/11/urmiye-ve-havalisinde-ermeni-ve.html">Urmiye</a> arasında bulunan Salmas bölgesinde de Kürt aşiretleri yaşamaktadır. Çehrık, Küresünnü, Delzey, Kuhsar; Ketban köylerinde Yaklaşık 35 bin nüfusa sahiptirler. Salmas vilayetinin nüfusu 119667 kişi civarındadır. Salmas şehrinin nüfusu ise 71968 kişidir. Burada da diğer bölgelerde olduğu gibi şehrin %10unu (7190) Kürtlerin oluşturduğu tahmin ediliyor. Yani bölgede yaklaşık 42 bin Kürt yaşamaktadır .Buda toplam Salmas bölge nüfusunun %30unu oluşturuyor. Ayrıca bu bölgede yaklaşık 20 bin Ermeni ve Asuri yaşamaktadır. Azerbaycanın Batı bölgelerinin merkezi konumunda olan Urmiye şehri Azerbaycanın en eski ve tarihi şehirlerindendir. Ahmet bin Yakup, Alboldan kitabında şöyle yazıyor: Urmiya Azerbaycanın büyük ve eski şehirlerindendir. İslamdan sonra Urmiya Marağadan sora Azerbaycanın ikinci büyük şehri konumundaydı. Urmiye Kuzey Batısında Salmasla Urmu arasında Türkiye ile Azerbaycan sınırlarında Sumay ve Beradust bölgesinde Şakakan aşireti yaşıyor. Son verilerde Şekakan aşiretinin göçer nüfusu 923 kişi(112aile)dir. Günümüzde Türkiye ile Azerbaycan sınırlarında Urmunun Sumayibradust bölgesinde 41332 kişi, Azerbaycanla Irak sınırlarında Silvane bölgesinde (Tergiver, Mergver, Deşt) ise 58883 Kürt nüfusu olduğu tahmin ediliyor. Urmiye vilayetinin nüfusu 969129 kişidir. Urmiye şehrinin nüfusu ise 467840 kişidir. Burada nüfusun %20sini (86 bin) Kürtlerin oluşturduğu tahmin ediliyor. Böylelikle Urmiye bölgesinde 168215 Kürt yaşamaktadır. Bu da Urmiye bölge nüfusunun %16sını oluşturmaktadır. Bölgede ayrıca yaklaşık 65 bin Ermeni ve Asuri yaşamaktadır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Görüldüğü gibi Batı Azerbaycanın Kuzey bölgesinde (Makı, Hoy, Salmas, Urmiye) yaklaşık 1.688854 kişi yaşamaktadır. Bu bölgedeki Kürt nüfusu ise 305215 kişidir. Buda bölge nüfusunun %18unu oluşturur. Bölgede ayrıca 80 bin civarında Ermeni ve Asuri yaşamaktadır ki buda nüfusun %5ni oluşturur. Bu rakamlara dayanarak bölge nüfusunun %77sını Azerbaycan Türklerinin oluşturduğu saptanır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Sulduz bölgesi <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2011/03/national-park-and-preserve-lake-urmia.html">Urmiye</a> Gölünun güneyinde bulunmaktadır. Bu bölgede Karapapak Türklerinin yanı sıra Zaza, Piran ve Mamış Kürt aşiretleri de yaşamaktadır. Türkler Negede şehri ve civarında, Kürtler ise Uşnu ve Hana (Piranşehr) şehirleri ve civarında yaşıyorlar. Bölgenin toplam nüfusu 348603 kişidir. Karapapak Türklerinin nüfusu yaklaşık 140 bin kişidir. Buda bölge nüfusunun %40nı oluşturur. Yani bölge nüfusunun yaklaşık %60nı Kürtler oluşturur. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Kürtlerin yaşadığı diğer bir bölge Savukbulak bölgesidir. Bu bölgede Mukri, Mamış, Dehbokri, Mengur ve Gevrek aşiretleri yaşıyor. Bölge tamamıyla Kürtlerin eline geçmiştir. Savukbulak (Mahabad) bölgesinde 225074, Bukanda 235153 ve Serdeştte ise 85969 kişi yaşamaktadır. Bölgede toplam 546196 Kürt nüfusu yaşamaktadır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Batı Azerbaycanın Güney bölgelerinde Koşaçay, Sayınkala, ve Tikantepe şehirleri bulunuyor. Koşaçay bölgesinde 23920 kişi yaşıyor. Koşaçay Kürtlerin en az sıza bildikleri şehirdir. Köylerinde ise yaklaşık 40 bin Kürt yaşamaktadır. Sayınkalenin Nüfusu 87868 kişi olarak tahmin ediliyor. Şehirde 3000 civarında, Mahmudcık,(Şii Kürtleri) Sefehana, Aktepe gibi köylerde yaklaşık 30 bin Kürt nüfusu bulunmaktadır. Tikantepe bölgesinde toplam nüfus110487 kişi tahmin ediliyor. Şehirde 42332 kişi yaşıyor ki bunun yaklaşık 10500 (%25)ü Kürttür. Köylerinde ise yaklaşık 25 bin Kürt yaşıyor. Bu bölgenin Toplan nüfusu 437240 kişidir ve bölgede yaklaşık 108 bin Kürt nüfusu bulunuyor. Buda bölge nüfusunun yaklaşık %25ini oluşturmaktadır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Sonuç olarak Batı Azerbaycanda 3.020893 kişilik nüfusun yaklaşık 1.853000(%61) Azerbaycan Türkü, 1.168014unu (%37) Kürtler; 80.000ini (%2) ise Ermeni ve Asuriler oluşturuyor. Bu ise Kürtlerin Güney Azerbaycan nüfusunun yaklaşık(%7 )sini oluşturmaktadır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Batı Azerbaycanda Kürtlerin yayılma sebepleri </span><br />
<span style="font-family: inherit;">19. yüz yılın sonları, 20. Yüz yılın başlarında Azerbaycanda büyük bir değişim yaşandı. Türk aşiret yapısı ortadan kalktı ve Donbili, Avşar, Makuyi ve diğer aşiretler konar göçer hayat tarzını bırakıp Azerbaycan köylerine yerleşti, buna karşın Celali, Milan, Dehbokri ve Belbas birliği gibi Kürt aşiretleri, aşiret yapısını koruyarak harbi ve siyasi denge onların lehine değişti. O güne kader Kürt isyanlarını Tebriz ve Tahrana ihtiyaç olmadan Türk aşiretleri başarıyla bastırırdı. Türk aşiretlerinin yerleşim hayata geçmesinin ağır sonuçları Şeyh Obeydullah Şemzini ve Simko isyanlarında açıkça görüldü. Osmanlı tâbiiyetinde olan ve Azerbaycan Kürt aşiretleri içinde de nüfuz sahibi Şeyh Obeydullah Şemzini 1881 yılında Güney Azerbaycan‘a saldırdı.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Kürtlerin Yağma ve katliama olan içgüdüsel eğilimleri onları Şeyhin etrafında birleştirdi ve Azerbaycanda toplukıyım yaşandı. Kürtler Yağma amacı ile Köylere girdi ve önlerine çıkan herkesi oldurdu. Şeyhin oğlu Abdulkadir ve Osmanlıdan kaçarak Savukbulakta yerleşen Mergver aşiretinin ağası Hamza Ağa Koşaçaya saldırarak Cami ve Köyleri ateşe verdi. Melikkendi de Koşaçayla aynı kaderi paylaştı. Bu olaylarda onlarca köy tahrip edildi ve on binlerce kişi yaşamını yitirdi. Birinci dünya savaşı artı Ermeni, Asuri ve Kürt isyanlarının zararları Azerbaycan için daha ağır ve korkunç sonuçlar doğurdu. Örneğin Urmiye ovalarındaki 300 köyden tamamına yakını tahrip edildi. Urmunun nüfusu 25 bin den 5000e düştü. Kürt aşiretleri Katliam ve yağma peşindeydi. Bu aşiretler Şakakan aşiretinden olan ve Hoyla salmas şehirleri arasındaki köyleri ele geçiren Simko tarafından yönetilirdi. 20 yıl(1905-1926) boyunca Azerbaycanın batı bölgelerinde terör estiren Simko ve Kürt aşiretleri bölgenin nüfus dengesini ve yerleşim alanlarının değişmesine sebep oldu .Bu olaylarda en az 150 bin Azerbaycanlı yaşamını yitirdi. yüzlerce köy tahrip edildi ya da daha emniyetli bir yaşam için boşaltıldı. Bu araziler Kürtler tarafından İşgal edildi. 1930larda Rızahanın Tahtakapı (aşiretleri zorla yerleştirme) siyaseti ile artık boşalmış Türk köyleri Kürtlere kaldı. Rizahan ve Fars teorisiyenleri Türkiye ile Güney Azerbaycan arasında bir tampon bölgesinin oluşturulmasının İranın güvenliği açısından önemli olacağı düşüncesindeydi. 2.dünya savaşı bölgeyi yeniden Karıştırdı.1941 yılında Rizahan hakimiyetten düştü ve bölge Ruslar tarafından işgal edildi. Sürgüne gönderilen aşiret ağaları geri döndü ve geleneksel hayat yeniden başladı. Rus ordusu Urmiye şehirine girmeden önce İran ordusunun bırakıp kaçtığı silahlarla Kürtler şehirde katliama başladı. Urmiye pazarını yağmalayıp ateşe verdiler.1942de Kürt, Ermeni ve Asuriler Özgürlük adında bir örgüt oluşturup Azerbaycan köylerini yağlamaya başladılar. Yüzlerce kişi öldürüldü ve 2000 aile köyleri boşaltıp kaçmak zorunda kaldı.Urmiye ve kuzey bölgelerde bu olaylar yaşanırken Güney bölgelerde, Savukbulakta ise olaylar daha farklı boyutta gelişmekteydi. Bu yılın eylül ayında Komale Jiyan Kürdistan(Kürt yaşam Partisi) partisi kuruldu ve arkasından 10 bin Km kara alanı kapsayan özerk bir bölge oluşturuldu ve böylelikle savukbulak(Mahabad) Kürtçü harekatın merkezi konumuna geldi.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Ak devrim olarak nitelendirilen toprak ıslahatı da birçok köyün Azerbaycan feodallerinin malikiyetinden çıkıp Kürt köylülerine verilmesine sebep oldu. Yani 1970 devrimine kader geçen sürede Kürtler dağlardan enip köylere yerleşme aşamasını bitirmiş oldular. Bu arada özellikle 1950lerden sonra Nüfus hızla arttı ve 20 yıl içerisinde ikiye katlandı. Devrimden sonra Kürt ve Sol örgütlerin silahlı mücadelesi bölgeyi yeniden karışıklığa sürükledi ve nüfusun yer değişmesine sebep oldu. Örneğin Savukbulakın Viranşehir, Yazdağı, Halfiyan, Hantavus, Molladeresi, Beykankala ve diğer bölgelerinde yaşayan Şahsevenlerin köyleri ateşe verildi ve butun varlıkları talan edildi. Şahsevenler bu felâketten sonra bölgeyi terk etmek zorunda kaldılar. Hana şehri sakinleri de aynı kadere mahkum oldular. Bu dönemde Kürt nüfusu yoğun olduğu bölgelerde var olan butun Türk köyleri baskılar sonucu göç etmek zorunda kaldı. Devrimden sonra önemli diğer bir olay da Kürtlerin Azerbaycanlıların yaşadığı şehirlere göç etmesidir. Devrimden önce şehirlerde kayda değer sayıda olmayan Kürtlerin nüfusu günümüzde Türklerin yaşadığı şehirlerde %5 ile %25 oranında artmıştır. Batı Azerbaycanda nüfus dengesini etkileyen diğer bir faktör da Kuzey Irakta yaşanan olaylardır. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Bu olaylar 1942den bu yana Batı Azerbaycanı, nüfus değişiminin yanısıra siyasi ve ekonomik olarak da etkilemektedir. 1945te Irak ordusuna yenilip sınırı geçen Barzan aşiretinden 10 bin Kürt Azerbaycana geldi. Üç bin kişilik silahlı güce sahip olan aşiret, Kadi Muhammetin Kurduğu özerk bölgenin savunucusuna çevrildi. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Barzaninin beklenmedik gelişi olmasaydı büyük olasılıkla Kürt partisi amaçlarına ulaşamazdı . 1965 yılından itibaren İranın kuzey Irak Kürtlerini desteklemesiyle savaş süresince Irak Kürtlerinin Güney <a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Azerbaycana</a> sığınması hız kazandı. Mart 1975te İran ve Irak sınır problemlerini çözme konusunda anlaştı ve Kuzey Irakta merkezi hakimiyetle savaşan ve İran desteğini kaybeden Kürtler yenilgiye uğradı, bunun üzerine Saddam ordusunun saldırısına uğrayan 100 bin Kürt bölgeden kaçarak önceden Azerbaycana sığınmış diğer 100 bin kişiye eklendi. 1987 yılına kader 50 bin kişi, ağustos 1988de ise 100 bin kişi yeniden sınırdan geçti ve Azerbaycanın köy ve şehirlerine ayrıca Hoy, Urmiye ve Uşnu civarında oluşturulan barınaklara yerleşti. Bunlardan en az 50 bin kişinin geri dönmediği tahmin ediliyor. Bölgedeki karmaşa ve sınırlardaki otorite boşluğu Kaçak ve kayıt dışı geliri artırdı, bu da sınır bölgelerinde yaşayan Kürtlerin alım gücünü artırarak özellikle şehirlerde arsa almalarına olanak sağlamıştır.</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Sonuç</span><br />
<span style="font-family: inherit;">Güney Azerbaycanın batı bölgeleri jeopolitik özelliği nedeniyle daima çekişme merkezi haline gelmiştir. Kuşkusuz Azerbaycanın batı bölgelerinde potansiyel tehdit, sınırlar arasında yerleşmiş olan Kürtlerdir . Bu yüzden bölgede nüfus faktörü oldukça önem kazanmaktadır. Kürtlerin yayılma politikaları bölgede nüfus dengesini onların lehine değiştirmektedir. Gelecekte bir otorite boşluğu yarandığı durumda Urmiye Gölünün güneyindeki toprakların (savukbulak ve çevresi) tamamen Kürtleşmesi ve Kürtlerin bölücülük çaba ve eğilimleri sonucu Azerbaycanın bu bölgesinin büyük çatışmalara sahne olacağı kaçınılmaz gözükmektedir. </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Talas Avşarlı Günaztac /Güney Azerbaycan Tanıtım Cemiyeti/ Başkanı</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com6tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-900428857486603392011-12-15T06:09:00.000-08:002011-12-15T06:09:02.502-08:00Karabağ'ın yitirilme kronolojisi<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjY5Gf73OjYahx1eOO8uAbgM_w3ASkgTMItN3eBnqm44DEQbP4C4rdW5FqqV1Cfjed_3jfgdchWBbmQDIgx-sFygkEuUM24rfzQ4WC2Idoe12ZhONekqrdaJldEqEkFqBL5VR7lhG_nm-k/s1600/Azerbaycan+Qarabag+Azerbaycan+Turk+Turkish+Tarih+Tarix.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjY5Gf73OjYahx1eOO8uAbgM_w3ASkgTMItN3eBnqm44DEQbP4C4rdW5FqqV1Cfjed_3jfgdchWBbmQDIgx-sFygkEuUM24rfzQ4WC2Idoe12ZhONekqrdaJldEqEkFqBL5VR7lhG_nm-k/s320/Azerbaycan+Qarabag+Azerbaycan+Turk+Turkish+Tarih+Tarix.jpg" width="186" /></a></div><span class="Apple-style-span" style="color: red; font-family: inherit;"><b>Arif Keskin</b></span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Karabağ'ın yitirilme kronolojisi. "Hanki kent hanki gün/ay/yıl kaybedildi?" sualına cavabımız var. Ancak "hanki kent hanki gün/ay/yıl geri alınacak?" sualına cavabım yok tessufle. Bu sualın cavabını araştırtığında bazı Azerbaycanlıların konuşmalarına bakarsanız "belke yarın belke de yarından yakın" cavabını alırsınız. Ancak pratikteki gelişmelere bakarsanız " geri alabilecek miyiz?" sualı söngü gibi varlığımızı delik deşik ediyor. Türkiye ve <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2010/11/birinci-dunya-savas-srasnda-guney.html">Türk</a> dünyasıının " Karabağ derdi var mı?" sorsunu hiç sormuyorum. Karabağ işgali sürdükçe dünya Türklerin himası nutukları bizim içimizi acıtsa da düşmanların komiklik yapma malzemesi olmaktan öteye geçmez. Bizi yıkan, kötürüm hale getiren ve bilinç altımızı olumsuzlukla dolduran yaşadığımız bu gerçeklik ve iddialarımız arasındaki çelişik durumudur. Biz gerçek ve asil büyüklük duygusuna ne zaman sahip olacağız biliyormusunuz?: "hanki kent hanki gün/ay/yıl geri aldık?"sualına cavab verebildiğimiz zaman.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">KARABAKH (1988-1993)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Khankendi (18.09.1988)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Eskeran (19.10.1991)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Hadrut (19.11.1991)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Khojaly (26.02.1992)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Shusha (08.05.1992)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Lachin (17.05.1992)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Khocavend (02.10.1992)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Kalbajar (3-4.04.1993)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Aghdere (07.07.1993)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Aghdam (23.07.1993)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Jabrail (23.08.1993)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Fuzuli (23.08.1993)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Gubadlı (31.08.1993)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><a href="http://www.urmiyenews.com/search/label/urmiye">Zangilan</a> (30.10.1993 </span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-26312778770724316382011-12-11T23:16:00.000-08:002011-12-11T23:16:18.088-08:00İran devlǝti Türkiyǝ`ni vuracaqmış<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8NWfZ56DwTDoUwA5PF3cYyNHFsW8jEeUJkyd7GQnow19_fpJGFfbBRi5igGsYEnQCbXDuvp1HSt6tJ62JB9kTNNJAEgx25zdIIqbhjnH6vVHV7xTXQ_fVMghHrjc5g-44UKz0nmLTAks/s1600/Turkey+Flag+iran.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="148" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8NWfZ56DwTDoUwA5PF3cYyNHFsW8jEeUJkyd7GQnow19_fpJGFfbBRi5igGsYEnQCbXDuvp1HSt6tJ62JB9kTNNJAEgx25zdIIqbhjnH6vVHV7xTXQ_fVMghHrjc5g-44UKz0nmLTAks/s200/Turkey+Flag+iran.jpg" width="200" /></a></div><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Mehran Baharli</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">(İran Meclisi Dış Politika ve Ulusal Güvenlik Komisyonu Başkanvekili Hüseyin İbrahimi, İran'ı hedef alacak bir saldırı halinde "kesinlikle" Malatya'daki füze kalkan sistemini vuracaklarını söyledi).</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Fars hakimiyyǝtindǝki İran devlǝtinin Türkiyǝ`ni vuracaq gücü, yetǝnǝyi vǝ cǝsarǝti yoxdur, heç bir vaxt da olmayacaqdır. Bu tǝhdidlǝrin amacı, İran`a saldırıldığı durumunda bütün bölgǝnin etgilǝnǝcǝyi düşüncǝ vǝ qorxusunu yaymaqdır. Bu taktik, İran, Suriyǝ vǝ Rusya`nın özlǝrini qorumaq üçün son şanslarıdır. Yoxsa özlǝri dǝ bilirlǝr ki saldırıya uğrarlarsa heç bir biçimdǝ özlǝrini qoruyacaq güclǝri olmayacaqdır. Ondan dolayı belǝ tǝhdidlǝri savuraraq Batını özlǝrinǝ saldırmaqdan caydırmaq istǝyirlǝr.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">İran`ın Türkiyǝ`ni vurmağa nǝ gücü nǝ dǝ niyyǝti vardır. İran, Suriyǝ vǝ Rusya`nın bu son tǝhdidlǝri İran`a vǝya Suriyǝ`yǝ saldırmanın bölgǝsǝl bir çatışmanı tǝtiklǝyǝcǝk qoruxusunu yaratmaq üçündür. Ancaq belǝ bir çatışmanın yaranmasının imkanı yoxdur.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">İran`a saldırılıp savaş çıxarsa bilǝ, İran`ın Türkiyǝ`ni vurması nǝ tǝk onun sorununun çarǝsi olmaz, bǝlkǝ çöküşünü qaranti edǝr. İran`ın hava quvvǝtlǝri vǝ hava savunmasını, NATO olmasa bilǝ, Türkiyǝ tǝk başına qısa bir sürǝdǝ etgisizlǝşdirǝbilǝr. Ayrıca bir NATO ölkǝsinǝ saldıracaq İran, kǝsinliklǝ bir daha ayağa qalxamacaq şǝkildǝ yerindǝ oturmağa zorlanar.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Tǝhdidlǝ tǝhdidin gǝrçǝklǝşdirilmǝsi iki fǝrqli şeylǝrdir. İran`ın vǝ Suriyǝ`nin vǝ Rusiya`nın belǝ tǝhdidlǝri yapma yararlarınadır, çünkü qarşı tǝrǝfi onlara saldırmaqdan caydırabilǝr. Ancaq bu tǝhdidlǝrini gǝrçǝklǝşdirmǝlǝri , onların özlǝrinin zǝrǝrinǝdir, çünkü yox olmalarına nǝdǝn olar. İran da bu gǝrçǝyi bilir vǝ ona görǝ dǝ tǝkcǝ tǝhdid edir. Dolayısı ilǝ İran`ın Türkiyǝ`ni vurması söz qonusu deyildir, heç bir qoşulda da olmayacaqdır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">İran`ın vurulmadan öncǝ yapabilǝcǝyi tǝk iş, bilǝsinǝ saldırıldığı durumunda bunun bölgǝsǝl bir çatışma yaradacağı tǝhdidindǝ bulunmasıdır. Saldırıya uğradıqdan sonra isǝ tǝk yapabilǝcǝyi iş, proxylǝri ilǝ (İraq, Suriyǝ, Hizbullah vǝ Afqanistanda) Batı çıxarlarına saldırmaq, qısa sürǝli Hormoz Boğazını qapatmaq vs.dir Ancaq heç bir durumda Türkiyǝ`ni vurma söz qonusu olabilmǝz. Çünkü Türkiyǝ`ni vurmanın İran üçün yalnız tǝhdid etmǝ aracı olaraq dǝyǝri vardır. Ancaq bu tǝhdidin gǝrçǝklǝşdirilmǝsi vǝ NATO üyǝsi vǝ İran`ın uyqar vǝ özgür dünya ilǝ qalan tǝk bağı Türkiyǝ`ni vurmasının, hǝm İran`ın gücü dışındadır, hǝm dǝ yararlarına tǝrsdir.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">İran`ın Türkiyǝ`yǝ saldıracağı bir senariyonun gǝrçǝklǝşmǝ ehtimalı sifirdir. İran`ın Türkiyǝ`ni vurma niyyǝti vǝ gücü yoxdur. Olsaydı da bunu yapmazdı, çünkü belǝ bir saldırı İran`a zǝrǝrdǝn başqa bir xeyri olmazdı. Bu bağlamda İran`ın ehtiyacı olan şey, Türkiyǝ`ni tǝkcǝ tǝhdid etmǝkdir, vurmaq deyildir. İran`ın nǝ Türkiyǝ nǝ dǝ başqa hǝr hansı bir NATO ölkǝsinǝ saldıracaq gücü vǝ niyyǝti yoxdur.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">İran ortalığın qarışmasını istǝmǝyir, öz hakimiyyǝti vǝ devlǝtinin davamını istǝyir. Ortalığın qarışmasını o vaxt istǝyǝr ki bu qarışıqlıq devlǝti vǝ hakimiyyǝtinin davamına kömǝk etsin. İndi isǝ Türkiyǝ`ni tǝhdid etmǝsi, caydırıcılığı olabilǝcǝyi üçün, onun hakimiyyǝtinin davamına kömǝk edǝbilǝr. Buna görǝ dǝ Türkiyǝ`ni tǝhdid edir. Ancaq bu tǝhdidin gǝrçǝklǝşdirilmǝsi İran hakimiyyǝtinin sona çatacağı demǝkdir. Belǝ bir saldırı İran devlǝtinǝ şans yaratmaz, tǝrsinǝ ǝn kiçik bir yaşama şansı varsa, onu da onu yox edǝr.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"> İran devlǝti Türk devlǝti deyildir. 1925ǝ qǝdǝr İrana Türk bir sülalǝ hakim idi. o tarixdǝ Qacar sülalǝsi yıxılmış yernǝ modern İran devlǝti qurulmuşdur. Modern İran devlǝti ilk gündǝn türk düşmanı bir devlǝtdir. Türk xalqının çox millǝtli olan İrana hakim olmaq, İran devlǝtini ǝlǝ geçirmǝk kimi bir istǝk vǝ savaşımı yoxdur. Bizim savaş öz xalq vǝ topraqlarımızı (Güney <a href="http://www.urmiyenews.com/search/label/urmiye">Azǝrbaycan</a>, Qaşqayurd, Afşaryurd, Xǝlǝcistan...) qurtarmaqdır. İranda yaşayan başqa xalqların, Farslar, Kürdlǝrin, Ərǝblǝrin, Lorların Bǝluçların gǝlǝcǝyi, yurdları vǝ qurmaq istǝdiklǝri devlǝtlǝr bizi ilgilǝndirmǝz.</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-13494377101442305822011-12-03T09:00:00.000-08:002011-12-03T09:00:19.249-08:00Urmiye Gəlini Qoşuqu<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEitCaG4qHhYvixPbIB92e5zyA2aODsO3mV5qf_MbxBiulVdIStYFRGFZSo55I_nKU8f4sCjWXTwz_-yPmnnbtyQlWfHVAxtutT2uLiMGAWOajMmJWRHa1t-3QnNhVD_RIP2Mp6oogQoObw/s1600/national+park+Lake+Urmia+Urmiye+Urmiya+Urumiyeh+Urumie+yorumiyeh+Urmu+iran+west+Azerbaijan+Azerbaycan.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="150" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEitCaG4qHhYvixPbIB92e5zyA2aODsO3mV5qf_MbxBiulVdIStYFRGFZSo55I_nKU8f4sCjWXTwz_-yPmnnbtyQlWfHVAxtutT2uLiMGAWOajMmJWRHa1t-3QnNhVD_RIP2Mp6oogQoObw/s200/national+park+Lake+Urmia+Urmiye+Urmiya+Urumiyeh+Urumie+yorumiyeh+Urmu+iran+west+Azerbaijan+Azerbaycan.jpg" width="200" /></a></div><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bürüyüb ğəm- kədər Azər elini</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Can üstə düşübdür <a href="http://www.urmiyenews.com/">Urmu</a> gəlini</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ətəş qavurmaqda ağzı- dilini</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bir içim su verin Allah eşqinə!</span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Kəsilən umuddur, quruyan qandır</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Çölləşən göl deyil, minlərcə candır</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Qoymayın qurusun mandır, amandır</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bir içim su verin Allah eşqinə!</span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Yalnız bir göl deyil başı kəsilən</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Şor xatirələrdir xatirdən gedən</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ürəklərimizdir şəhid edilən</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bir içim su verin Allah eşqinə!</span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Səssiz ıldırımlar şaxacaq həlbət</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Susuzluq kökünü qazacaq həlbət</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Zolaqlar sel olub axacaq həlbət</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bir içim su verin Allah eşqinə!</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmu</a> Gəlini - Qoşar: Sayın Susən Rəzi</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-36395185686235696142011-11-26T05:54:00.000-08:002012-12-01T01:05:23.576-08:00Urmiye ve Havalisinde Ermeni ve Nesturilerin Faaliyyetleri (1917-1918)<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIVi_YG9-_0qYHjmR9Q0VEbuHvRJdg9IHtvR0rM7JEO8TZQooDJC5MYnA08zFeKky1fDovxJq3aKOtkuWzGc09Tcy5au2LSSJZwD_9LDVISN1YPrnyfTw_2hQ53u6PAzOOsUY69lfQbk4/s1600/Armenian+Fedayees+1890-1896.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="117" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIVi_YG9-_0qYHjmR9Q0VEbuHvRJdg9IHtvR0rM7JEO8TZQooDJC5MYnA08zFeKky1fDovxJq3aKOtkuWzGc09Tcy5au2LSSJZwD_9LDVISN1YPrnyfTw_2hQ53u6PAzOOsUY69lfQbk4/s200/Armenian+Fedayees+1890-1896.jpg" width="200" /></a></div>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmiye</a> ve Havalisinde Ermeni ve Nesturilerin Faaliyyetleri (1917-1918)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Barış Metin</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Özet</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ekim 1917 Bolşevik ihtilali Sonrasında Rusya Savaş Dışı Kalmıştır. Bu durum birinci Dünya Savaşında Rusya, ingiltere, Osmanlı Devleti ve almanya arasında fiili Savaş da Dâhil Türlü Mücadileler sahne olan iran Topraklarında Türk ve Alman Güçleri için avantaj Sağlamıştır. Söz konusu süreçte Türk kuvetleri, iran içlerinden Kafkaslara yönelmeye başlarken, ingiltere de iran da Rusyanın Boşalttığı bölgeleri ele geçirmeye çalışmıştır. Ingliltere, Türk kuvetlerinden önce iranın Kuzeyini işgal etmek istemesine rağmen bu iş için askeri gücünün yetersiz olması nedeniyle Urmiye ve havalisinde toplanmaya başlayan Ermeni ve Nasturilere destek vermiştir. Ermeni ve Nasturile de bu bölgedeki Türk kuvetlerine ve Sivil Müslüman Ahaliye Saldırmışlar ve pek çoğu katlermişlerdir.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">The Activitis of Armenians and Nestorians in Urmia Region</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Abstract</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">After Bloshevik Mutiny in october, 1971 Russia became hors de combat. The situation proactive war among for Turkish and German troops on Iran land witnessed various struggles including the period, Turkish troops stated to go towards Caucasia through Iran while tried to take over the areas that Russia evacuated in Iran. Though England wanted to occupy North of Iran before Turkish troops, is supported Armenians and Nestorians, began to gather <a href="http://urmudailyphoto.blogspot.com/2011/04/national-park-lake-urmia-photo-gallery.html">Urmia</a> (Urmiye) and is neighbourhood. Armenians and Nestorians attacked Turkish troops and Civil Muslims in these areas and Slaughtered many of them.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Giriş</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Rusya da Ekim 1917 bolşevik ihtilalinin gerçekleşmesi, Dünya Savaşının seyrini önemli ölçüde değiştirmiş, bu durumda hazırlıksız yakalanan itilâf ve ittifak devletlerinin savaşın gidişatına dair yeni politikalar belirlemesini zaruri hale getirmiş ve özellikle ittifak develetleri için avantaj sağlayacak önemli gelişmeleri de ortaya çıkarmıştır. Bolşevikler, çarlık sonrası işbaşında olan keranski hükümetini Düşürdükten sonra ittifak Devletleriyle savaşa devam etmeme kararı almış ve ateşkes antlaşması talep etmişlerdir. Bu istek sonucu 15 aralık 1917 tarihinde mütareke imzalanmış ve tüm Rus cephelerindeki çatışmalar durmuştur. 22 aralık 1918 tarihinde Berst-Litovski şehrinde Almanya, Avusturya, Macaristan, Osmanlı Devleti, Bulgaristan ve Bolşevikler arasında barış görüşleri başlamış ve 3 mart 1918 de tarihinte görüşmelerin yapıldığı şehrin adıla anılan antlaşma imzalanmıştır(1). Brest-Litovsk Antlaşmasında iran in tarafsızlık siyasetine riayet edilmesi ve toprak bütünlüğünün korunması (bunu için İngiltere il Rusya Arasında 1907 yılında yapılan ve iran I üç bölgeye parçalayan antlaşmanın iptali) konusu da ele alınmış ve Güney Azerbaycan daki Rus ve Türk Askerlerinin geri çekilmesi konusunda Kabul edilmiştir. Söz konusu gelişme bölgede Rusya ile fiili mücadele halinde olan Somanlı Devleti ve Almanya için avantajlı bir durum ortaya çıkarmış, Osmanlı Devletinin doğru sınırlarının güvenlığı açısından büyük bir tahlike ortadan kalktığı gibi öteden beri Rus ve ingliz tahakkümü altında islam Coğrafyalarında yürütülen ittihatı islam politikasına bağlı olarak iran üzerine nüfuzunun artmasını sağlamıştır. Brest-Litovsk Antlaşmasında İran tahlikesine dair alınan karardan memnun olan Şah Osmanlı Devletinin izhar eylediği hissiyatı dostaeden duyduğu memnuniyeti bizaat Osmanlə Dışişlerine Gönderdiği telgrafla bildirmiştir (2). Ruslarin Iran dan Çekilmeye başlamaları Ekim 1917 bolşevik ihtilali ve ülke kargaşalıkların Başladığı döneme rastlamaktadır. Bu esnada Güney Azerbaycan da ve Rus askerlerinin bulunduğu İran topraklarindaki şehirlerde, Kasabalarda köylerde otorite boşluğunun ortaya çıkması ve asayişin bozulması, İran hükümetinin otorite kurucak jandarma ve polis gücünden yoksun olması sebebile bir kargaşa ortamı olmuştur. Bu durmda düzeni ve birliği bozulan hatta iaşesini daha temin edemeyen Rus askerleri yağmaya başlamıştır. Güney İran da ingiltere tarafından kurulan Cenubi İran Nişancılarının (Güney İran polis Kuvetleri) kumundanı olan Percy Sykes, Rus ricalini o sırada Tebrizde bulunan bir dosundan aldığı mektuba dayanarak şöyle ifade etmektedir; Rus askerleri burada binlerce miktarda olmak üzere dolaşıyorlar, tüfeklerini, cephanelerini, eşyalarını ve atlarını ve para edecek bütün teçhizatlarını satmaktadılar. Atlar birkaç şiline gidiyor. Faket yem fiyatı o derece fahiş dereceye çıkmıştır ki atlar ancak hediye gibi verilecek kıymettedir. Filhakika garbi ve şimali İran hükümeti zaafından dolayı Rusların bu vaziyetinden çok zarar görmüşlerdir(3).</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ruslarım çekildiği ve İran topraklarında Türk Kuvetleri için daha uyqun bir ortamın oluşmaya başladığı bir dönemde 1918 şubat ve mart aylarında İranda Yaşayan Ermeni ve Nasturiler Savuçubulak (Günümüzde <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2011/01/kurt-tarihi-kurtlerin-azerbaycan-da.html">Mahabat</a>) havalisinde Rusların silahlarını ele geçirmişler (4) ve Urmiye (Urmu, Urmiya, Urumiye) ve Dilman havalisinde toplanmaya başlamışlardır. Van bölgesinden, Osmanlı kuvetlerinin önünden çekilen Ermeni ve Nasturiler ile söz konusu İran Ermeni ve Nasturileri Urmiye Gölü çevresinde birleşerek yerli Müslüman ahaliye ve Osmanlı kuvetlerine karşı mücadile hazırlırkları yapmışlardır. Bu durum üzerine Osmanlı kuvetleri de hem van bölgesinden Urmiyeye doğru hemde Erbilden ve Revandız bölgesinden Güney Azerbaycan ve Kafkasyaya Doğru harekete geçemişlerdir. Bölgede bulunan Osmanlı subaylarınc Rusların tahliyesi esasında Yaşayanlara dair gözlemler rapor olarak ilgili üst komutanlıklara sürekli bildirilmiştir. Aralık 1917 nin başından ocak 1918 ortasında kader sene ve Hamedan bulunan istihbarat zabiti mülazım ı Evvel sadık Efendinin gözlemlerine ve duyumlarına dayanarak hazırladığı ve Musul vasıtasıyla 11 ocak 1918 tarihinde birinci şube Müdüriyetine gönderdilen rapora göre (5) Ruslar 12 aralık 1917 tarihinden itibaren (bölgeden) çekilmeye başlamış 26 aralık 1917 tarihine kader heçbir nefer kalmamıştır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">1.Rusların çekilmesinden Sonra Bölge Ernmeni ve Nasturi Faaliyyetleri</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Osmanlı Devleti, Urmiye bölgesinde yoğunlaşan Ermeni ve Nasturilerin(İngilizce: Assyrian) faaliyetlerini yakından takip etmiş ve bunlara karşı yapılacak her türlü girişim idaha çok Vl Ordu Kumundanı Halil Paşa üstlenmiştir. Halil Paşa, Musuldan 22 ocak 1918 tarihinde Revandız Grubu Kumandalığına gönderdiği telgrafta (6); çeşitli istihbarat kaynaklarından sakız ve Savuçbulakın Tahliye edildiğinin anlaşıldığı ve Urumiyenin de tahliye edilmiş olabileceğini ifade etmiş ve bu haberlerin bölgeye Gönderilecek istihbaratçılarca teyit edilmesini ve Ermeni Nasturilerin kuvet ve vaziyeti hakkında malumat istihsaline ehemmiyet verilmesini rica etmiştir. 22 ocak 1918 tarihinde ikinci ordu kumandalığına gönderildiği, sakız ve Savuçbulakın boşaltıldığına dair gelişmeler hakkında bilgi verdiği şifre telgrafa (7), bölgedeki Ermeni ve Nasturilern faaliyetine dair şi bilgileri ifade etmektedir; (15 Aralık 1917 tarihinde ittifak develtleriyle Rusya arasında imzalanan) Mütarekenamenin madde-i mahsusasına tevfiken erzak tedarik etmek üzüer, Şemdinan Civarinda hatt-ı fasıl geçen köylülerimi Ruslar tarafindan Hüsn-i görmüş iseler de müsellahen dolaşan Ermeni ve Nasturiler tarafindan katledilmişlerdir. Kendisini kurtarabilenlerin ifadelerine göre Orumiyeh Cenubi havalisinde iki bin kader Ermeni ve Nasturi vardır. Birinci kafkas Rus Kazak Ordusu kumandanı Nezdine bu muamele protesto edilmiştir. Henüz cevap alınmadı. Halil Paşa, Başkumandalık Vekaletine gönderdiği 5 Şubat 1918 tarihli şifre telgrafta (8) Urmiyanin Ruslarca Tahliye edildiğine dair gelen haberler rağmen Urmiye yakınlarındaki Ermeni ve Nasturilern kuvetlerini attırmaya çalıştığını, Şehrin ele geçirilmesi için yapılacak bir harkete herhangi bir kötü durumda meydana vermek ve Urmiyeye Daha güçlü müfreze ile girmek için işqalin müddeti ertelenmesi rica etmiş veyahut Van bölgesindeki lll. Ordu tarafindan harekete başlaması gerktiğini belirletmiştir. Ayrica Urmiye istikametinde daha kuvetli bulmak için kuar ve Kuzeyindeki Aşirden istifade etmeyi düşündüğünü, mevsimin aşairin harketine ve işaresine müsait olmadığını, daha fazla kuvvet ayrılması konusunun Sincar (Sencer)(9) Operasuonunu neticelenmesine bağlı olduğunu ilave etmiştir.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">İngiltere, Rusların İrandan çekilmesiyle, iran, Afganistan ve Hindistandaki Müslümanları kendilerine karşı savaşın başından beri ayaklandırmaya çalışan Osmanlı ve Almanya Devletleri için hem bu amaçlarını fiiliyata geçirebilecek, hem de kafkasyaya uzanarak Bakü Petrollarini elde edecek ve Rusya Müslümanlarına Ulaşabilecek Müsait bir zemin ortaya çıktığının farkındadır. Savunma Bakanı Churchil Bolşevik ihtilali sonrasi doğuda ortaya çıkan durumu ... Başlıca tehlike şarktadır. İranda ve Hint okyanusunda ingilterenin menfaatlerini korumak lazımdır (10) Şeklinde sözleriyle değerlendirmiştir. Bu gelişmeler üzerine ingiltere, Ruslardan boşalan bölgeye askar sevk etmeye karar vermiştir. Inglizlerin Güney irandaki Sınırlı saydakı askerleri dışında kuzey gönderilecek yeterli olmadığından ve en yakın ingliz birliklerinin bulunduğu Bağdatın Güney Azerbaycan a Uzak olması sebebiyle ilk aşamada muhtemel bir Türk Taarruzunu önlemek veya Türkleri durdurmak amacıyla o yöredeki şbirliği içinde olduğu Ermeni, Nasturiler ve paralı asker olarak Rus ordusundan kaçan subay ve askerleri örgütlemek, talim ve terbiye etmek için bir askeri heyetin gönderilmesine kara verilmiştir ve bu heyetin başında genel Dunstrevil getirilmiştir (11) Urmiya Havalisindeki Ermeni ve Nasturileri örgütleme konusunda Amerika ve ingiliz konsolosları faaliyetlerini sürdürerken (12) iki üst düzey komutan ve 12 subaydan oluşan ve hedefi hazar Denizinde bir liman kenti olan Enzeliye ulaşmak olan bir başka Grup da Bağdattan irana getirmek üzere otomobille yola çıkmıştır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Iranın Osmanlı sefiri olan ihtişam üs saltanın ifadelerine göre (13) ingilizler, iran da bulunan Rus askerleri kumandası general Baratofdan Rus askerlerinin daha önce işqal ettiği arazinin ingilizler tarafindan işqal edilinceye kader Rus askerlerini iran dan çekilmeleri için yarım etmesini istemişlerdir. Bu konuya dair ikdam Gazetesinde yayınlanan bir habere Göre (14) Baratot, Rus ihtilalinden sonra Urmiye de kalmış, subaylarının ve askerlerinin iaşesini sağlamaktan aciz ve Bolşeviklerden korktuğu için maiyeti ile birlikte birliklerine katılmıştır. Baratofun Mahiyetindeki subaylar, Ermeni ve Nasturilerin talim ve Terbiyesi il meşqul olmaktadırlar.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Rusyanın iranı tahliye etmesi uzun süredir hem Osmanlı topraklarında hem de iran içinde müttefiki olan ve Müstekil devlet olma emelleri taşıyan Ermeniler ve Nasturiler için hayal kırıklığına neden olmuştur. Ancak kısa süre içinde Rusyanın ingiltere doldurmuştur. Vl ordu kumandanı Halil Paşa, Vl Fırka kumandanlığına 1304.1918 tarihinde gönderdiği telgrafa(15) ; Osmanlı ordusu tarafından şimdiye kader Ermeniler karşı yapılan harekattan elde edilen tecrübeye gör eErmenilerin Rusların çekilmesi sonrasında takıncağı tutuma dair görüşlerini ve sonra için takip edilmesi gereken siyaseti de açıklamıştır. Buna göre Ermenilerin Ruslardan bekledikleri yardımın ve desteğin engellenmesiyle morallari tamamen çökecektir. Ermenilerin şu anda yaptıkları yıkım ve karşı koymaktan ibarettir ve küçük kuvvetle bunlara karşı başarı kazanmak mümkündür.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Söz konusu telgrafta ifade edildiğine göre; Ermeniler irandaki ingiliz, Fransız ve Amerikalılar tarafından himaye olacaklarını Ümit etmekdedir ve onlara iltihal etme fırsetını beklemektedirler.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">2.Türk kuvvetlerinin Urmiye ve havalisine Dair Askeri Harekatı</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"> Rusların tahliyesi sonrasında Ermeni ve Nasturi çetelerinin faaliyetlerinin yoğunlaştığı bölge daha çok Urumiye ve çevresi olmuştur. VI ordu kumandanı Halil Paşa 13.2.1918 tarihinde Revanduz Grubu kumandalıına gönderdiği altı maddelik telgrafta (16) ,Rusların Üşünü, Pave, Savuçbulak mıntıkasını tahliye etmeleri üzerine Urmiye havalisinde Ermenilerin teşkilat yaptıklarına dair haber aldığını belirterek; gerek Rusların iranı tahliyesini nizami olarak anlamak ve gerekse iran dahilinde yapılan Ermeni teşkilati ve ingiliz teşebbüsatı, iranın hududumuzda mücavir mıntıkasındaki ahval ve erzak tedariki imkanı hakkında doğru malumat almak için Revandız Grubu Pave, Üşnü, Mergever, istikametlerine kuvvetli zabit keşfi kolları sürecektir. Emrini vermiştir. Bu keşif seferleri sırasında Ruslarla karşılaşmış durumunda kaşıf kol kumandanlarının yanlarında bulunduracakları beyaz bayrağı göstererek, genel vaziyeti gözlemlemek amacıyla memur edildiklerini söylemelerini, geri dönüşte Ermeni çetelerini pusu kurma ihtimalinin göz ardı edilmemesini (17) Miyandoab, Urmiye hattına kader ayrıca casuslar gönderilerek Ermeni teşkilatı, ordu kıtaatı hakkında bilgi elde edilmesini istemiştir. Halil Paşa, musuldan, VI. Fırka kumandalığına 12.3.1918 tarihinde gönderdiği telgrafta (18) ; Urumiye bölgesindeki Ermenilerin faaliyyetleri hakkında Ermenilerin tahti-ı işgali olmak üzere Orumiyeh cenubuna tecavüz etmelerine ehemiyet etmem. Yalnız ahaliye tehdid ve yağma için müteferrik çetelerin sarkıntıları ishtimal dahilindedir. Şeklindeki bir değerlendirme yaparak, alınacak tedbirle ilgili olarak ta buna ise bizim Üşnüyü işgal ederek ahaliyi himaye ve atlılardan istifade ederek bir veziyet almakla mani olabileriz. Demiştir. Üşnü bölgesinde Ermeni ve Nasturiler, Müslüman ahalinin evlerini yakmış ve Müslüman ahaliyi de katletmişler hatta karapapaklar gibi bölgede meskun bazı Müslüman Türkleri de kendileri ile birlikte harekete zorlamışlardır (19) Halil Paşa III. Ordu kumandalığına 26.3.1918 tarihinde gönderilen ve III. Ordu kumandalığından yazılan bir telgraf cevap olması muhtemel olduğu bildirilen başkumandalık vakalet-i celilesinden gelen 24.03.1918 tarih ve 4242 numaralı emri içeren telgrafta (20); Osmanlı devleti, özellikle Urumiye Gölü çevresindeki Ermenilerin faaliyetlerini engellemek için Azerbaycan da yerleşik Müslüman ahaliden oluşacak kuvvetlerle VI. Ve III orduların müştereken yürüteceği kars- Erivan istikametinde bir hareket başlatmayı kararlamıştır. VI. Ordu kumandanı Halil Paşa, III ordu kumandanlığına yapılacak müşterek hareket öncesinde Ermenilerin iran dahilindeki durumlarına dair verdiği bilgiler öğrenildiğine göre; iran veliahdi kumandasında Tebriz den hareket eden bir kısım iran kuvveti ile Ermenile rarasında Hoy da Çarpışma olmuş ve Ermeniler yenilerek kaçmaları üzerine bölgedeki Ermeni köyleri veliaht tarafından işgal edilmiştir. Urmiye nin ahvaline dayir VI.fırka kumandanı hayriden VI. Ordu kumandanlığına gelen 27.03.1918 tarihli ve iki ay önce Revandizden Urumiye”ye gönderilen ve yeni dönen iki Casusun ifadelerini içeren telgrafa göre (21); Urmiye de ahalinin elindeki silahlar Ermeniler tarafinden toplanmış ve bazı ahali silahlarını yerler gömmüştür. Urmiya de bir amerikan konsolosu ve bir de Fransız konsolos vekili mevcut olup, fransız konsolosunun Ermenilerin işine müdahale etmediği ve Amerika konsolosunun öteden beri Urmiyede ikamet eden zengin bir doktur olup ahaliden fakirler yardım etmiştir. Urmiyenin kuzeyinde haritada Üssi Peyan şerefhane olarak geçen mevkide Ruslar tarafından bırakılmış külli silah ve cephane olduğu ve Urumiyeden Marşımun (22) komutasında 1.000 Ermeni bölgeye hareket ettiyse de iran valisinin 1500 süvariden oluşan birlikleri karşısında mağlup olmuş ve Dilman istikametinde çekilmekte iken iki aşıretin saldırısına uğrayarak 500 ölü ve hayli miktarda da esir vermiştir. Halen Urmiyede ve Dilmanda 2.000 kader Ermeni mevcuttur ve Binların fransız ve rus tüfeği ile top ve iki makineli tüfenkleri vardır. (23)</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Başkumandalık vekalet-i celilesinin emri il III ordu tarafindan van istikametine gönderilen III orduya bağlı ve başında Ali ihsan (Sabis) in bulunduğu IV kolordu Vanı ele geçrimiş ve (24) Saray ve başkale istikametinde Ermenileri takip etmektedir.(25). VI ordunun Urumiye istikametinde hareket etmek üzere tahsis edilen müfrezenin bir taburu da 5.4.1918 Rayatdan Hududu geçmiş olub Üşnü istikametinde, diğer üç taburu da Erbil ile Revandız arasında yürüştedir. Müfreze Üşnü de toplandıktan sonra Urmiye nin işgali için ilerleyecektir.(26) Halil Paşa XIII kolordu kumandalığı ve VI fırka kumandalığına gönderdiği telgrafta (27) vanın ele geçerilmesinden duyduğu memnuniyeti ifade ederek Van bölgesinden çekilen ermenilerin Urmiye civarindaki ermenilerle birleşemsi durumunda onları takipte olan VI kolordunun mühimmat açısından sıkıntıya düşebileceği ve bu sebeple VI fırkanın acilen Urmiyeyi işgal etmesini istemiştir. Bunun üzerine VI fırka kumandanı Hayri Halil Paşadan Urumiye deki ermenilerin şehri savunmak için yığınak yaptıklarına dair haberler aldığını bu bakımdan savuçbulaka bir bölük gönderilmesini talep etmiştir. Halil Paşa dan Urmiye ye deir III ordu ve bu orduya bağlı IV kolordu kumandalıklarına Urumiye bölgesindeki ermenilerin durumu hakkında 13.04.1918 tarihinde gönderdiği telgrafta (28), Orumiyeh de ingiliz ve fransız subayları kumandasında 3,4 bin ermeni ile 2 seri atışlı, ikisi adi olmak üzere 4 top, birkaç makineli tüfenk bulunduğu, ermenilerin ileri müfrezelerinin Urmiyenin 20-30 km Güneynindeki Han, Hazmlar Maşan, Sevlatide bulunduğunu ifade etmiştir. Ermeniler, ingilizler ordusuna iltihak etmelerine müsaade olunması için iran hükümetine başvurmuş fakat iran hükümetince silahları terk ettikten sonra buna müsaade edileceği cevabı verilmiştir. Bu dönemde Urmiya bölgesindeki ermenilerin Güney de Musul bölgesinde ingiliz kuvvetleriyle çarpışan Osmanlı kuvvetlerine saldıracağı yönünde istihbaratlar gelmeye başlamış ve bunun üzerine Urumiye – Dilman bölgesini ele geçirme görevi IV. Kolorduya verilmiştir. Kolordu 10 Mayıs 1918 de Üşnü den Urmiyeye doöru hareket etmiştir(29). Enver Paşa VI ordu kumandalığına 11.05.1918 tarihinde gönderdiği bir telgrafta;(30) ermenilerin Musul bölgesine saldıracakları yönündeki istihbarattan bahisle IV. Kolordunun Urmiye Üzerinde hareket ini emir ettiğini ve aynı zamanda bir fırkanın da Erivan-Culfa Üzerine yürümesini ve kafkas Hükümetinden izin beklemeksizin Tebriz hattının işgal edilmesini özleille rica etmiştir. Viordu tarafından Rayat ve Üşnü istikametinde Urmiyeye doğru askeri harekete hazırlanırken Nasturi Patriği Marşimun, VI Tümen komutnlığına bir mektub göndererek Osmanlı devletine bağlılıktan bahsetmiş ve Ruslar tarafından kandırıldıklarını ve kürtlere karşı kendilerini savunmak zorunda kaldıklarını söyleyerek aman adilmiş fakat kısa süre sonra Osmanlı kuvvetlerine yeniden saldırmıştır.(31) IV kolordu 12 Haziran da Dilmanı ele geçirmiştir. Dilmanın ve Selams Ovasının Osmanlı kuvvetlerinin eline geçmesi üzerine kafkas cephesinden gelen Andranik, idaresindeki Ermeni kuvvetleri Culfa dan Aras Nehrini geçerek Hoy Üzerinden Güneye doğru ilerlemeye başlamıştır. Ermenileri amaci Tebriz bölgesine kader ilerleyen ingiliz kuvvetleriyle birleşerek Osmanlı kuvvetlerini mağlup etmek ve Kafkas cephesine geri dönmektir. Fakat Osmanlı kuvvetleri ermenilerin ingilizlerle birleşmesine izin vermeden mağlup ederek Aras nehrinin kuzeyine doğru çekilmek zorunda bırkamıştır(32) 22 Ağustos 1918 tarihinde sene Şehbenderliğinden başkumandalık Vekaletine gelen bir telgrafta (33); ingilizlerin kirmanşahtaki kuvvetlerini seneye getirdiği ve ingilizlerin Savuçbulak ve daha doğru harekete geçmek üzere oldukları istihabaratı verilmiştir. Bir müddet sonra ingilizleri Reşt- Urmiye hattına kader Ulaşmışlar ve Tebriz e 10 km mesafede Bazmiç Köyüne kader yaklaşmışlardır(34). Başkumandan Vekili Enver Paşa, 06.05.1918 tarihinde Kafkas cephesinde bulunan Üçüncü ordu kumandalığına gönderdiği telgrafta Günye Azerbaycan ve Tebrizdeki ermeniler ve ingilizlerin o havalide yaptıkları taşkınlıklara dikkat çekmiş ve mümkün olduğu kader süratle Tebrize kuvvetli bir kıtaat gönderilmesini ve bunun için kafkasdan Tebrize kader gelen tren yolunun ele geçirmesini istemiştir.(35) Pave de bulunan 46 istihbarat zabitlerinden 03.06.1918 tarihinde VI ordu kumandalığına gelen telgrafa gör (36) ; Osmanlı devleti birliklerinin Tebrize doğru yönlenmesi üzerine ingiliz ve fransız konsolosları şehri terk etmiş ve Tebrizdeki ermeniler de firar etmeye başlamıştır. Osmanlı kuvvetleri kıs sürede, Tebriz-i ingilizlerden önce ele geçirmiş daha sonra Meyane, Değmetaş, Karaçam, Türmençayı(37) mevkilerinde ingilizleri şiddetli muharebeler sonucunda günydoğuya çekilmeğe mecbur etmiştir.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ingilizler, Rusların irandan çekilmelei sonrası bir tarftan <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2010/12/study-of-lake-urmia-level-fluctuations.html">Urumiye</a> Bölgesindeki Ermeniler ve Nasturiler birleşerek Osmanlı Devletinin önünü kesmeyi hedefleyerek diğer taraftan Tahran-Kazvin yoluyla Reşt Vilayetini ordan da Hazar Denizi sahilinde bulunan liman kenti Enzeliye ele geçirerek deniz yoluyla Bakü ye ulaşmayı v dönemde şehri ellerinde bulunduran ermenilerle birleşerek şehri işgal etmeyi planlamışlardır. Ancak Reşt ileri gelenlerinden Mirza küçük han ile Gilanli Aka Ahmet Hanın önderliğini yaptığı, söz sahipleri arasında aka Seyid Abdülvahap,Aka Seyid Mahmut, Aka Hacı şeyh Muhemmed Hasan, Aka şeyh ali, Ak şeyh muhemmed hüseynin bulunduğu ve Gilan da ortaya çıkan Bazı Türk subaylarının da olduğu bilinen ormanlarda yaşamaları sebebiyle bu isimle anılan Cengeliler (Ormncılar ve ya Orman kardeşleri) hareketi bölgedek iermeniler ve ingilizlere karşı önemli mücadeleler vermiştir (38). Cengellilerin iran dahilinde Dağıttıkları beyannamelerde kendi amaclarına dair verdikleri bilgiye göre hedef; vatanlarinin hürriyet ve istiklalini fiilen geri almak ve iranlıların çevre Müslüman komşularıyla iyi geçinmesine engel olan ingilizlere karşı muharibe etmekten ibarettir(39). Osmanlı Devleti, iranda ki meşrutiyet haraketleri zamanında ğn plana çıkmaya başlayan Mirza küçük hanı (40) Rus faaliyetlerine karşı henüz savaşın başından itibaren desteklemiş, rusların çekilemsi sonrasında da özellikle VI ordu kumandalığı vasıtasıyla silah ve değerli hediyeler göndermiştir. Kuvvetleri hakkında kesin bilgi bulunmayan Mirza küçük han önderliğindeki Ormancılar, ingilizlerin Reştden kafkasyaya geçmesi için önemli olan Müncil körpüsünün müdafaasında başarılı olmuş (41) ve Reştteki ingiliz bankasına el koyarak Reşt konsolosu MC Loren ve Yüzbaşı Növili Tutklamıştır (42).</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Sonuç</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bolşevikler ihtilali sonrasında irandan rusların çekilmesi özellikle işgal altında olan ve Osmanlı devleti ile rusların her türlü mücadilesine sahne olan iran için rus, ingiliz, Ermeni ve Nasturiler tehlikesini daha da arttırmıştır. Çarlığın yıkılmasiyla birliği bozulan rus askerleri iranı tahliyeleri sırasında geçtikleri bölgelri yağmalamış ve evleri ateşe vermişlerdir. Savaşın başından itibaren rus ordusu içinde ye ralan veya rus orsusunun Anadolu içlerinden ricatleri sırasında onlarla beraber geri çekilib Urumiye bölgesine gelen bölgedeki soydaşlarıyla birleşen ermeni ve Nasturiler, rus ordusundak isilahları ele geçirerek Güney Azerbaycandaki Türklere saldırmışlar ve pek çok katliam yapmışlardır. Ingiltere ise hem kendisi için çok önemli bir sömürge olan Hindistanın günvenliği hemde Bakü petrollarinin ittifak güçlerinin eline geçirmesini önlemek amacıyla rusların çekildiği bölgeye asker sevk etmeye başlamıştır. Ingiltere, Türklerin rusların çekildiği boşalttığı bölge kendilerinden önce ele geçirmesini engellemek için Amerikan,fransiz konsoloslarının da yarıdımıyla Ermeni ve Nasturiler desteklemiştir. Hatta ermeni ve nasturi çetelerini eğilmek için bartof gibi rus ordusu bakiyesi komutanları para karşılığında istihdam etmiştir. Ermeni ve nasturilerin (İngilizce: Assyrian) özellikle Urmiye bölgesindeki Türk ahaliyi katletmeleri üzerine VI ordusu ve III orduya bağlı birlikler <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2011/06/on-red-coloration-of-lake-urmia.html">Urumiye</a> ye doğru kuzeyden ve Güneyden harekete geçerek bu bölgedeki ermeni ve Nasturiler mağlup etmiş ve Hoy istikametinde ileri hareket sürdürülerek Tebriz ele geçirilmişler. Ingiliz kuvvetlerinin Baküye denizden ulaşabilmek için Hazer Denizi kıyısında bulunan liman şehri Enzeliye yaptıkları taaruz Gilan bölgesinde bulunan ve Orman kardeşleri olarak bilinen,liderliğini Mirza küçün hanın yaptığı silahlı birlikler tarafından uzun süre başarıyla engellenmiştir. 30 Ekim 1918de Mondros Ateşkes Antlaşmasının imzalanmasve savaşın sona ermesiyle mütarekenin ilgili maddesi gereğince Osmanl kuvvetleri 1918 sınırının ötesinde olduğu tek bğlge olan Kuzey iranı böşaltmak durumunda kalmıştır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Kaynaklar </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlıöı Arşivi (ATASE), klasör. 484, Dosya.1986,Fihrist.001-11</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.4334,D.573A,F237-024</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632,D.136 F.003</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632,D.136F.003-01</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.004</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.1848D.99.F.001-68</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.1848 D.99.F.001-68</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.029-04</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.006</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.006a</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">k.3632-D.136-F.009</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.042</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.012</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.013</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">k.3632-D.136-F.013a</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.021</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.021-02</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.021</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.021-02</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.3632-D.136-F.028-04</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.2922-D.512-F.017-04</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.378,D.1505,F.30</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.2922,D.512,F.017</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">K.400,D.1575,F.003-10</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ikdam,29 temmuz 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ikdan, 10 Eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Tanin, 13 Eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Sebil-ül Reşid, 5 Eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Birinci dünya harbidne Türk irak-iran cephesi 1914-1918 Genel kurmay tarihi stratejik etüt başkanlığı yayınları, C,3,2,Ankara 2002</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Balga Rafael: iran halkları el kitabi, yayın evi v eyeri yok,1997</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Qasımov Musa, Birinci dünya Muharibesi illeri Büyük devletler Azerbaycan siyasei 1914-1918 yıllar, Adiloğlu neşriyat, Bakü 2001</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Sarısaman sadık, iranli bir Türk lider mirza küçük han Türk dünyası tarih dergisi mayıs 1998</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Sykes percy, iran Türkçesi harb-i umumide iran, erken-i harbiye umumiye istihbarat dairesi naşriyatı, istanbul 1341</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Yüceer Nasır, birinc idünya savaşında Osmanlı ordusunun Azerbaycvan ve Dağıstan hareketi, Azerbaycan ve Dağıstanın bağımsızlığını kazanması 1918, Genel kurmay başkalnlığı yayınları, Genel kurmay basım, Evi, Anakra 2002 </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Etek Yazılar</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">1- Nâsır Yücer, birinci dünya savaşında Osmanlı Ordusunun Azerbaycan ve Dağıstan Harekâtı, Azerbaycan ve Dağıstanın Bağımsızlığının kazanması 1918, genel Kurmay askeri tarih ve Etüt başkanlığı Yayınları, genelkurmay basın evi,Ankara 2002,s.15</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">2- Genelkurmay askeri tarih ve stratejik etüt başkanlığı arşivi (ATASE),klasör.484,dosya.1896,fihrist.001-11. Ayrıca ikdam,29 temmuz 1334,bundan sonra arşiv isimi zikredilmeycek.k.klasör, D.Dosya, F. Fihrist anlamında kullanacaktır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">3- Percy Sykes, iran tarihçesi harb-i Umumide iran-Erkan-ı harbiye – i Umumiye istihbarat dairesi neşriyatı, istanbul 1341.s.63.(bu kitab Percy Sykesin iran tarihçesi adlı inglizce kitabindan birinci dünya savaşı ile ilgili kısmından Türkiye Cumhuriyeti Genel Kurmay Başkanlığı istihbarat Dairesinde Yüz Başı Cemal tarfından terccüme edilmiş ve Osmanlıca olarak basılmış bölümdür.) </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">4- K.4337, D573A,F237-024</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">5- K,3663, D129-276, F 006-01</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">6- K.3635, D136, F 003</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">7- K 3632, D 136 , F 004ğ</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">8- K 3632, D136 , F004 </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">9- Sincarlar; yezididirler ve Yezidiler genellikle Lübnan ve Musul civarinda yaşamışlardır ve şeytana taptıkları bilinmektedir. VI Ordu kumandanı Halil Paşa 5 şubat 1918 tarihinde Başkumandalık Vekaletine Gönderdiği Urmiyenin ele geçirmesi il belgede Urmiyanin işğalı için kuvvetleri sencer operasyonundan sonra bu harekete katılan askerlerin bölgeye sevk edilmesi suretiyle karşılanacağını bildirerek Sencearlar ile ilgili bilgilere yer vermiştir; Sencar hareketine başlamak Üzereyeyim. Alınan haberlerden ingilizlerin çöl tarikiyle Sencarlılara silah kaçırıldığı bildiriyor. Ihtimal ki Sencar da ümidden fazla bir mukavemete maruz kalabiliriz. Ordunun gerisinde büyük bir çıban teşekkül eden bu eşkıya yuvasını tamamiyle temizlemek için tahsis ettiğim müfrezeden fazla olarak elyevm en yakın Erbilde bulunan Kuvvetten istifade etmek icab edebilir. Belge için BKZ, K3632- D136, F004a</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">10- Musa Qasımov, birinci dünya muharibesi illerinde büyük devlrterin Azerbaycan siyaseti 1914-1918 YıllarŞ, Adilaoğlu Neşriyat, Bakü 2001, s9</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">11- Percy Sykes, a,g,e.s60</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">12- Ikdam, 10 Eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">13- K.1848 , D99, F001-68 </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">14- Ikdam, 10 Eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">15- K.3632- D.136-F.029-04</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">16- K.3632- D.136.F.006</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">17- K.3632-D.136-F.006a</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">18- K.3632-D.136-F.009</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">19- K.3632-D.136-F.042</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">20- K.3632-D.136-F012</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">21- K.3632-D.136-F013</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">22- Hirisityan Nasturiler çetelerinin önderidir</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">23- K.3632-D.136-F013a</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">24- K.3632-D.136-F021</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">25- K.3632-D.136-F021-02</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">26- K.3632-D.136-F.021</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">27- K.3632-D.136-F.021-02</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">28- K.3632-D.136-F.028-04</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">29- Birinci dünya harbinde Türk harbi irak-iran cephesi 1914-1918,genel kurmy tarihi ve Stratejik etüt başkanlığı yayınları, C.3.2. kısım, Ankara 220,s,548</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">30- K.2922 - D512 – F.017-04 </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">31- Birinci dünya haribinde Türk harbi irak-iran cephesi 1914-1918,s.546</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">32- Tanin, 13 Eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">33- K.378,D.1505,F30</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">34- Tanin,13 Eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">35- K.2922, D.512,F.017</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">36- K.400,D.1575,F.003-10</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">37- Taninm, 11 eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">38- Sebil-ül Reşid, 5 eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">39- Sebil-ül Reşid, 5 eylül 1334</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">40- Ülkesinin rus ve ingiliz işgalinden kurtarması için mücadele eden bir vatanseve rolam Mirze küçük han hakkında Türkieyde sadık sarısamanın Türk Dünyası tarihi dergisinin mayıs 1998 tarihli sayısında yayılan ve iranli bir Türk lider mirza küçük han adını taşıyan makalesi dışında arşiv belgelerine dayalı ciddi bir inceleme bulunmamaktadır. Söz konusu makalede mirza küçün hanın iranlı bir Türk lider olduğu makalenin başlığında vurqulanmakradır. Ancan iranın etnik yapısında dair çalışmaları olan Rafael balganın iran halkları el kitabi adlı eserine göre mirza küçük han Gilan eyaletinde yaşayan ve kendilerine Gilek denilen Etnik topluluktandır ve hetta mirza küçün han, Gileklerini milli kahramanıdır. Bkz.Rafael balga, iran halkları el kitabi,s.147</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">41- Sarısaman sadfık,A.g.m.s.21</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">42- Sarısaman sadfık,A.g.m.s.22</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-88218529566433163602011-11-11T22:52:00.000-08:002011-11-11T22:52:24.363-08:00Urmiye Gölü Hövzəsində Yağan Yağışlar Urmiye Gölünə Etgisi oldumu?<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiDW8RPqIsEUwXkU2hIdOSlAzIuITc_pc4fHEHExDAbIkjcaj7RpmZON1SgYgYwxvzFMyAZOmk3_grwaAL2dlRyyC9ffcyOS_osYPeWlJ5sspzXzkai-FHpWfyHph3e9G0whgUpsO2DGwI/s1600/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran.gif" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiDW8RPqIsEUwXkU2hIdOSlAzIuITc_pc4fHEHExDAbIkjcaj7RpmZON1SgYgYwxvzFMyAZOmk3_grwaAL2dlRyyC9ffcyOS_osYPeWlJ5sspzXzkai-FHpWfyHph3e9G0whgUpsO2DGwI/s320/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran.gif" width="230" /></a></div><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2010/12/study-of-lake-urmia-level-fluctuations.html">Urmiye Gölü</a> Hövzəsində Yağan Yağışlar Urmiye Gölünə Etgisi oldumu?</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Neçə vaxt bundan öncə arxadaşlarımla birlikdə Urmiye Gölü hövzəsində yağan yağışlarla ilgili bir araşdırma yapdıq və aldığımız sonucu sizinlə paylaşamq istəirdim. </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Urmiye Gölü hövzəsində yağana Yağışlar Urmiye Gölünün Su səthində etgisi yoxdur, yanlız Yağış çox yağdığı sürəcdə Urmiye Gölünün Suyunun səthi yuxarıya doğru gedə bilər. Başqa bir sözlə Urmiye Gölü Hövzəsində Yağış yağa, yoxsa Yağmaya bölgə Quruluq ilində ola yoxsa olmaya <a href="http://urmudailyphoto.blogspot.com/2011/04/national-park-lake-urmia-photo-gallery.html">Urmiye</a> Gölünün qurumaq sürəcinin ardı oalcaqdır. əyər biz şanslı olduq və yağış çox yağdığı bir sürəci yaşarsaq Urmiye Gölü daha az Suyunu əldən verir yoxsa indiki durumunu qoruyacaqdır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Qonuyu yaxşı anlamaq üçün bir animasyon Hazırladıq. Birisi Urmiye Gölününü durumu içində olduğumuz ildə (2011.11.9) birisi isə həmən Gün anacq bir il öncə(2010.11.9) peykdən aldığımız Görüntüdən hazırladıq. Görüntüyü və Urmiye Gölünün durumunu yaxşı anlamaq üçün belə deməliyəm, Görüntüdə Qarlı yoxsa Ağ rəngdə olan bölgə bu il yağışlardan sonradır və ötəki Görüntüdə görüldüğü kimin ağ bölgələr yoxdur.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Görüntüdə Görülüdüğü kimin Yağışlar yağıldığı nədəniyilə <a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmiye</a> Gölünün suyunun səthi az dəyişilib və yüksəlibdir, ancaq bildirki ilə görə durumu dahaca ağrılaşıbdır və bir az diqqətlə baxarsaq Urmiye Gölünün Suyu ötəki ilə Görə nə qədər azalıbsa Gözlə yaxşıca görüb düşünmək olur.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Farsca qayanq:</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">http://tinyurl.com/7hgm7ah</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-29692444036892512692011-11-08T01:18:00.000-08:002012-12-03T09:44:00.980-08:00Türk Tarixi - Urmiye Xanlığı<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhC77ozsl7bghDQ7JlGIxdjOGpELJMpZpaAIpgcmtmAQo9VaJopwwgHjiCi9J38tnly7pdTT-hORwEB00QpqwiG6ugg2_E6Z2iQzPIi_Y44zd8KKEc82AR0TLEAA9FAM_HMJvmsA-uCccY/s1600/Azerbaijan+History+Urmia+Urmiye.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="141" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhC77ozsl7bghDQ7JlGIxdjOGpELJMpZpaAIpgcmtmAQo9VaJopwwgHjiCi9J38tnly7pdTT-hORwEB00QpqwiG6ugg2_E6Z2iQzPIi_Y44zd8KKEc82AR0TLEAA9FAM_HMJvmsA-uCccY/s200/Azerbaijan+History+Urmia+Urmiye.jpg" width="200" /></a></div>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Azərbaycan torpaqlarında yaranmış böyük xanlıqlardan biri Urmiye Xanlığı olmuşdur. Mərkəzi <a href="http://urmudailyphoto.blogspot.com/2011/04/national-park-lake-urmia-photo-gallery.html">Urmiye</a> şəhəri olan bu Xanlıq Xoy, Marağa Xanlıqları və Osmanlı imperatorluğu ilə yaxın Sınırda olubdur. Urmu Xanlığı da başqa Xanlıqlar kimi Yönətim cəhətdən mahallara bölünürdü. Xanlıqda Mərgəvər, Tərkəvər, Sumay, Ənzəli, Sulduz, Nazlı, Urmiye və s. mahallar mövcud idi. Urmiye Xanlığının əsasını Əfşar Türk tayfasından olan, Nadir şahın əmisi oğlu Fətəli xan Əfşar (1747-1763) qoymuşdur. Fətəli Xan Xanlığın ərazisini genişləndirmək siyasəti yeridir. Birləşdirmə siyasətinə Təbrizi ələ keçirməklə başlayan Fətəli Xan Xanlığın paytaxtını buraya köçürür. Bu Önləm strateji Önəm daşıyırdı. Çünki Təbrizdən başqa vilayətlərlə ilişgidə olmaq və onlara Yoxlama imkanı daha Gərçəkçidi. Təbriz Azərbaycanın Güney torpaqlarının Fətəli Xanın hakimiyyəti altında birləşdirilməsində bir tür mərkəz rolunu oynayırdı. Fətəli Xanın bu siyasəti onu Zənd tayfasının təmsilçisi Kərim xan Zənd və Qacar tayfasının başçısı Məhəmmədhəsən Xan Qacarla toqquşdurur. Fətəli xan onlara qarşı uğurlu Savaş aparmaq üçün Birlik yaratmağa cəhd etsə də, buna nail ola bilmir. Ona görə də 1751-ci ilin sonunda İrəvan üzərinə qoşun göndərir. Lakin II İraklinin göndərdiyi Qazax və Borçalı Türklərindən ibarət qoşun dəstəsi İrəvan xanlığına köməyə gəlir. Birləşmiş Güclər Orumiyeh ordusunu geri oturdur.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Xorasanın Güneyində möhkəmlənmiş Kərim Xan Zənd 1752-ci ilin sonunda <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2011/11/azrbaycan-tarixi-urmiye-xanlg.html">Urmiye</a> Xanlığı üzərinə yürüş edir. Miyana ətrafındakı döyüşdə Fətəli Xana məğlub olan Kərim xan Fars vilayətinə qaçır. Onu təqib edən Fətəli Xanın Gücləri Qəmşə adlı yerdə zəndləri yenidən ağır Yenməyə uğradırlar. Kərim xanın qardaşı İsgəndər Xan əsir alınaraq edam edilir. Bu zaman İranin Quzeyində möhkəmlənmiş Məhəmmədhəsən Xan Qacar da mərkəzi hakimiyyət uğrunda Savaşa başlayır. O, 1755-ci ilin yazında zəndlər üzərində Başarıya çatır və İsfahanı ələ keçirir. Kərim xan Şiraza qaçır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Məhəmmədhəsən xan Güney Yönündə Ərdəbil və Lənkəran Xanlıqlarının ərazilərindən, eləcə də Muğan düzündən keçərək Qarabağa hücum edir. Şuşanın bir aylıq Başarısız Quşatmasindən sonra geri çəkilən Məhəmmədhəsən Xan əvvəlcə Təbrizi, sonra isə <a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmiye</a>nı tutur. 1759-cu ildə Məhəmmədhəsən xan öldürülür. Bundan Yararlanan Fətəli xan Təbrizə qayıdır və yenidən birləşdirmə siyasətini davam etdirir. 1759-cu ilin yayında Qarabağ xanlığı üzərinə yürüş Pənahəli xanın siyasi asılılığı qəbul etməsi ilə nəticələnir. Məhəmmədhəsən xanın ölümündən sonra İranda başlıca Gücə çevrilən Kərim xan Zənd isə yenidən fəallaşır. 1760-cı ilin Güzündə (Sonbahar) Azərbaycanın Güneyinə hücum edərək Təbrizi Çəmbərə alır. ancaq bu Çənbərə uğursuz olur. 1761-ci ildə yenidən hücuma keçən zəndlər Qaraçəmən döyüşündə Yenirlər. Bu Yenilmək Fətəli xanı arxayınlaşdırır. Bundan istifadə edən Kərim xan Zənd güclü ordu ilə yenidən hücuma keçərək Urumiye şəhərini Çənbərə alır. Bu işdə bir sıra Azərbaycan xanları onun Arxadaşı olurlar. Urmiye igidliklə Qorunsada, 1763-cü ilin ortalarında Çökür. Fətəli xan əsir alınır. Kərim xan Urmiyenın Yönətiminə Rüstəm bəy Əfşara tapşıraraq geri qayıdır. Bu zaman Azərbaycan tarixi üçün Öyrədici olan “Şiraz qonaqlığı” adlı hadisə baş verir.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">1763-cü ildə baş vermiş buOlay Azərbaycan tarixinin Üzgün olaylarından biri olub, Ulusumuz gələcək tarixində Üzücü rol oynayır. Bir sıra xanları özünə Birləşdirməklə Fətəli xan Əfşarı aradan qaldırmağa nail olan Kərim xan Zənd yeni bir hiyləyə əl atır. Öz müttəfiqlərini Başarını bayram etmək bəhanəsi ilə Şiraza qonaq aparır. Bu Qonuda tarixçi-ilsayarçi Mirzə Adıgözəl bəy belə yazır: “Kərim xan Fətəli xanı da özü ilə birlikdə götürüb mərhum Pənah xanla Darülelm Şiraza hərəkət edir. Yolda, İsfahan yaxınlığında, Fətəli xanla Kərim xan Zəndin qardaşı İsgəndər xanın vuruşduğu yerə gəlib çatırlar... Kərim xan Fətəli xandan soruşur: “Bu mənzili tanıyırsanmı, bu necə yerdir?» Fətəli xan da çəkinmədən cavab verib dedi: «Bəli, bu haman savaş meydanı və qorxulu mənzildir , İsgəndər xanın ömrünün günəşi burada batmışdır”. Kərim xan bu münasibətsiz cavabdan qəzəblənir... Dərhal Fətəli xanı axirətə, öz qardaşı İsgəndər xanın yanına göndərir”.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Kərim xan “qonaqlıq” adı ilə <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2011/03/national-park-and-preserve-lake-urmia.html">Azərbaycan</a> xanlarını vətənlərindən uzaqlaşdırır. Onlar bir tür girova çevrilirlər. “Şiraz qonaqlığı” sonucunda Qarabağ və Qaradağ xanlıqları bir sürəc Kərim xan Zənddən asılı vəziyyətə düşürlər. Girov götürülmüş Azərbaycan xanları Kərim xanın çalışmasına baxmayaraq “qonaqlığın” gözqamaşdırıcı görünüşünə aldanmırlar. Müxtəlif yollarla buradan çıxmağa çalışaraq, xanlıqlarla əlaqələrini bərpa edirlər. Bir sözlə, “Şiraz qonaqlığı” istənilən nəticəni vermir.</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-10144779975751949912011-11-02T05:40:00.000-07:002011-11-02T05:40:58.492-07:00Urmiye Gölü Qoşuqu, Qoşar Hüşəng Cəfəri<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhscBh3BWueWdYmp_RHVQR0wLnr0Rt582uw4OC27pffNMYjB6ZFm7UFbBoUzXR2iObGvllCSV8-lvWEjP8-6Ug0KWOPMtq6V3C7NIo-YDANPJIEmVUwEgNFKiGBdO7ogZvqFwNiQAMENM/s1600/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran+su.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="112" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjhscBh3BWueWdYmp_RHVQR0wLnr0Rt582uw4OC27pffNMYjB6ZFm7UFbBoUzXR2iObGvllCSV8-lvWEjP8-6Ug0KWOPMtq6V3C7NIo-YDANPJIEmVUwEgNFKiGBdO7ogZvqFwNiQAMENM/s200/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran+su.jpg" width="200" /></a></div><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Vətənim Dustaq. Ruhum təngixir</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Yanıma bir Gelib gədənim Olmur</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Gələnlər sıxılır gidən Sınsıyır</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Halıma bir <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2011/03/national-park-and-preserve-lake-urmia.html">Yanıb</a> bilənim Olmur</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Gəlməyin Durnalar Bizim kəndimiz</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Çisginli Dumanlı Şaxtalı kənddir</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Yolları Tikanlı Evləri Hisli</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Qala tək Qapısı Taxtalı kənddir</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Vətənim Dustaqdı Baxışım Geniş</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ürəgim Darıxır Sıxılıram mən</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Qolumdan Saxlayın Halımı Sorun</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">El Gücü Olmasa Yıxılıram Mən</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><br />
</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><a href="http://urmudailyphoto.blogspot.com/2011/04/national-park-lake-urmia-photo-gallery.html">Urmunun</a> Gölü tək Yalqızam Yalqız</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Kəsilib Damardan Qanım Ey Ellər</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Kəvirə Dönürəm Azərbaycan tək</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Duymasaz Çıxacaq Canım Ey Ellər</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bir Əldi bilmirəm ya neçə Əllər</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Əl Ələ Veriblər Əlim kəsilsin</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bilmirəm kimdilər? Bir iş Gördülər</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Gedənim Sinsisin Gəlim kəsilsin</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bir nəfər Soruşmur Eləcə Biləndən</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Baş verib Əlisiz cismdən Canı</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Azər El Quruyub Şurəzar Olsa</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Neynisiz? Neynisiz? Başsız iranı</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Dindirmə Doluyam Doluyam Dolu</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Gedirəm Zülmətin kökün Yolduram</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">O Qədər Ağlıyam Urmu Gölündə</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Göz Yaşla <a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmunun</a> Gölün Dolduram</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Qoşar: Hüşəng Cəfəri</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-918757085409342322011-10-24T06:12:00.000-07:002011-10-24T06:12:49.828-07:00Urmiye Gölünün suyu təmin olmazsa Urmiye Gölü Öləcəkdir<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-24cpznn7NUN91vO5OZlinDoPfTlH881nqVitWWnQ6XBlytwSD6Gu3OF2a98aoV1Wxq56Kl_ucoBDJqN6ZCQ0qK8UMehUsyCONDOTy60oUYSST-ixU7BhfV_iQmABk7RtUn3KDjuD2gs/s1600/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran+su+duz+111+%2528222%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-24cpznn7NUN91vO5OZlinDoPfTlH881nqVitWWnQ6XBlytwSD6Gu3OF2a98aoV1Wxq56Kl_ucoBDJqN6ZCQ0qK8UMehUsyCONDOTy60oUYSST-ixU7BhfV_iQmABk7RtUn3KDjuD2gs/s320/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran+su+duz+111+%2528222%2529.jpg" width="320" /></a></div><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Əli nəzər Dust iranin gölməçə qoruma örgütnün başxani : Urmiye Gölünün böyük alanına baxmayaraq ancaq əyər bu Gölün ölümünün önünü kəsmək üçün bir plan olamzsa <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2010/12/study-of-lake-urmia-level-fluctuations.html">Urmiye</a> Gölü Aral Gölü kimin 5 il içində ölüm təlükəsilə qarşılaşacaqdır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">O deyir ki 24 plan iranin əkinçi örgüt tərəfindən masaya yatırılıbdır bu planların gərçəkləşdirməsində iranin çevre ve Doğa örgüt sorumludur.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bu planların biri budur ki çevre və Doğa örgütü bir Ana laboratuvar yaratacaqdır ki orada <a href="http://urmudailyphoto.blogspot.com/2011/04/national-park-lake-urmia-photo-gallery.html">Urmiye</a> Gölüilə ilgili bilimsel çalişmalar ola, ancaq bu plan 1 ay bundan öncə önərilib hələ gərçəkləşməyibdir.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Nəzər dusta görə üçn əyalət ki Urmiye Gölünün su hövzəsində yer alırlar gərək aşağıda yazdığımız ölçüdə Urmiye Gölünün suyunu təmin edələr:</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Batı Azərbaycan 870 milyon metr kub</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Doğu Azərbaycan 270 milyon metr kub</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Kürdistan əyaləti 959 milyon metr kub</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Bu əyalətlərin su təmini Əkinçilik bölümündən alıanacaqdır, əski suvarma sistemini dəyişdirərək yenicil (modern)suvarmaq sistemləri əkinçilərə öyrətiləcəkdir.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Sorumlular planalrı ciddi alsınlar</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Doğa və Çevre örgütünün başxan yardımçısı: bizim amacımız budur ki Urmiye Gölünün indiki su durumunu qoruyaq. Yeni planalrdan öncə su yönəticiliğində yenilənməklə sorunlari çözəməyə çalişaq. Biz dövlətin bu qonuda sorumlularından istəyirik ki <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2010/11/urmu-golunun-suyunun-geri-ckilmsi.html">Urumiye</a> Gölüilə ilgili planalrı ciddi alsınlar, Urmiyenın Yaşamı savaşı bu işə bağlıdır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Üzülərək görürük ki bu planlar heç bir sorumlu tərəfindən önəm verilmir və ciddi alınmır. Doğanin zarafati yoxdur, Urmiye Gölünün quruamsi ən az 6 milyon insanin yaşamına bağlıdır. Əyər Orumiyeh şəhərində Duz fırtınaları yarana 6 milyun ton Duz irani dağılda bilər və böyük və qaçınılamz bir təhlükə yarada bilər.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmiye</a> hələ yaşayır ancaq onun önəmli Qan damarı iran dövlətinin bu qonuila ilgili olanalrın əlindədir. </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Latin Türkcəyə çevirən: Urmulu Umud</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-10788124652379299522011-10-22T05:05:00.000-07:002011-10-22T05:06:53.121-07:00Urmiye adı Belgesel Batı Azerbaycanda yayımlanacaqdır<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4VDwO-dSnUiuoh_Epl6BDykJTVNxcglwQRFTroWk2iOSl3hZsGtI5qnpNDsyHAK_3FCCbs3tFf2dji6CZdhyphenhyphenyQIboQXaVr6j8h2dlKgnafzOA009kc5F1BmJ4PXrKBnmEilH_LuFqG9s/s1600/South+Azerbaijan+Provinces+map+urmiye+urmia+orumiye.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="143" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4VDwO-dSnUiuoh_Epl6BDykJTVNxcglwQRFTroWk2iOSl3hZsGtI5qnpNDsyHAK_3FCCbs3tFf2dji6CZdhyphenhyphenyQIboQXaVr6j8h2dlKgnafzOA009kc5F1BmJ4PXrKBnmEilH_LuFqG9s/s200/South+Azerbaijan+Provinces+map+urmiye+urmia+orumiye.jpg" width="200" /></a></div><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><a href="http://urmudailyphoto.blogspot.com/2011/04/national-park-lake-urmia-photo-gallery.html">Urmiye</a> Adlı Belgesel irəc fəttah təchizatçılığı və Əhəd ibadi yönətmənlığıylə yayımlanacaqdır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Mehr xəbər Ajansinin yaydığı xəbərlərə görə bu bəlgəsel Batı Azərbaycan Radyo və televizyon tərəfindən hazırlanacaqdır. </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Urmiye Bəlgəselində <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2011/03/national-park-and-preserve-lake-urmia.html">Urmiye</a> Şəhərinin Tarixsel Abidələri tanıtım amacıyıla hazırlanacaqdır. Urmiye Bəlgəselinin sürəsi 35 Irmicik (dəqiqə) oalcaqdır.</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Urmiye Şəhəri unesco tərəfindən iranin 19 -ci tarixsel şəhərı tanıtılıbdır və bu bəlgəselində amaci Urmiyeni daha doğru tanıtmaqdır!</span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Urmiye Güney Azərbaycanin ikinci Böyük şəhəridir və iranda Təbrizdən sonra ən çox Türk Ulusu yaşadığı bir yerdir. <a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmiyenin</a> son nüfusu 90% çox Türk yaşadığıbı bəlirləyibdir. bunun yanında köçkün kürdlər, ermənilər və nasturilərdə bu şəhərdə azınlıq olaraq yaşayırlar.</span>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-71335690790788642992011-10-06T04:39:00.000-07:002011-10-06T04:39:46.074-07:00Umriye Gölünün qurumasının qabağını nece alabilerik?<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHb9EX5v0F6YdZWE0HHUSYarO9nSUPnU9uJsbI0Yori6EbPFF3gnJhvbkMOtiVbbrbOlIGXoM9BMHQW0heD5yHbmYELmNMz9pJxV2dw1ks8QD2CkCQ12elJirsNMnULCKiZNQIM5u8Rps/s1600/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran+su+duz+111+%2528157%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHb9EX5v0F6YdZWE0HHUSYarO9nSUPnU9uJsbI0Yori6EbPFF3gnJhvbkMOtiVbbrbOlIGXoM9BMHQW0heD5yHbmYELmNMz9pJxV2dw1ks8QD2CkCQ12elJirsNMnULCKiZNQIM5u8Rps/s320/National+park+lake+urmia+photo+resim+West+Azerbaijan+Azarbaijan+Azerbaycan+Picture+Urmiye+Urumiye+Orumiyeh+Urmu+Urmiya+iran+su+duz+111+%2528157%2529.jpg" width="320" /></a></div>Arif Keskin<br />
<a href="http://oururmiye.blogspot.com/2010/11/urmu-golunun-suyunun-geri-ckilmsi.html">Umriye</a> Gölünün qurumasının qabağını nece alabilerik?" sualı hele öz yerini qoruyur. Çünki, Urmu Gölünün qurudulması istiqametine İran rejiminin iradesi deyimemiş. İran rejiminin iradesini nece deyişdirebilerik?. Bütün gücümüzü bu istiqametde seferber etmeliyik. İranda bir neçe ay sonra meclis seçkiler var. Meclis seçkilerine <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2011/01/urmiye-golunun-son-nfsi-70-urmiye.html">Urmiye</a> Gölü meselesini hakim etmeliyik. İran rejimi meclis seçkilerine qeder bu istiqametde anlamlı bir addım atmazsa, Azerbaycan seçkilere qatılmaması gerekir. Önümüzdki meclis seçkileri bizim stratejik hedeflerimizden biri olmalıdır. Önümüzdeki meclis seçkilerini <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2011/04/urmiye-golunu-olumdn-qortarmaq-ucun-hec.html">Urmiye</a> Gölü qurudulmasına etraz merhelelerinden birine çevirmeliyik. İndiden bu işe başlamalıyıq. Bir gün bele itirecek zamanımız yox.<br />
Urmu Gölü etrazları haqda nə etməliyik? " sualına mənim təkliflərim:<br />
1- Önümüzdəki Məclis seçkiləri stratejək hədəf olaraq seçilməsi,<br />
2- Seçkilərə qədər hər tür miting və etirazlardan uzaq durulması,<br />
3- Geniş və çox yönlü təbliğat işlərinin aparılması,<br />
4- Etrazin ağırlıq nöqtəsinin bir şəhərdə olmaması və bütün şəhərlərə dağıdılması,<br />
5- Təblığat işlər fəqət Urmiye Gölünün quruması ətrafında şəkillənməsi,<br />
6- Məsələnin `Ərəb Baharı`, `inqilab`, `sərasəri qiyam` kimi təqdim edilməməsi,<br />
7- Milli fəallar arasında umumi və müştrək ağıl və iradenən yaradılması, inhısarçılıq və `mən mərkzçilikdən` uzaq duruluması, kolektif ağıl və iradənin ortaya çıxarılmasına çalışılmalı,<br />
8- Xaricde Urmiye Gölü ətrafında fonksyunal birlik yaradılması,Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-91265149471309811792011-09-09T04:17:00.000-07:002011-09-09T04:17:08.682-07:00MHP Iğdır Milletvekili Sinan Oğan ile Urmiye Gölü'nü Konuştuk<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXUbbXfBJSn5VNWH0BEDfcnAYEExNpDziklfTNs0Okv-ZfYhiyxva_gnfpV_VkXnlePd2HY2KKk4yt4uBXK-uLcGOar25K5i6Oax_xsfWt_snYTdKAXsPSRMpsUmj38rJGwL_oFbRZrNo/s1600/Sinan_ogan.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXUbbXfBJSn5VNWH0BEDfcnAYEExNpDziklfTNs0Okv-ZfYhiyxva_gnfpV_VkXnlePd2HY2KKk4yt4uBXK-uLcGOar25K5i6Oax_xsfWt_snYTdKAXsPSRMpsUmj38rJGwL_oFbRZrNo/s320/Sinan_ogan.jpg" width="213" /></a></div><div style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;">MHP Iğdır Milletvekili Sinan Oğan ile 8 Eylül 2011 Perşembe günü <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2011/03/national-park-and-preserve-lake-urmia.html">Urmiye Gölü</a> ile alakadar iki saatlik ikili görüşmemiz oldu. Bu görüşmede Urmu Gölü sorununu bütün boyutlarıyla konuştuk. Sinan Bey, onu Güney Azerbaycanların meselesine duyarsız ve karşıt gösterenlere tepkisini ifade etti. Uzun yıllar Güney Azerbaycan meselesi ile gönül bağı olduğunu ve bu hareketi yakından izlediğini belirtti. Sinan Bey “Türkiye’de stratejik araştırma merkezleri arasında Güney <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2010/12/study-of-lake-urmia-level-fluctuations.html">Azerbaycan</a> bölümüne sahip olan tek merkezin kendisinin kurup yönettiği TÜRKSAM olduğunu” dile getirdi. Bu görüşmede Azerbaycanlıların haklı beklentilerini bütün boyutlarıyla konuştuk. Bu vesileyle bütün dostlardan yazı ve konuşma üsluplarına dikkat etmelerini rica ediyorum. Siyaset uzun soluklu ve kompleks bir süreçtir. Bu süreçte dostlarımızın sayısını artırmalı düşman cephesini küçültmeliyiz. Tenkit etmeli ve haklı beklentimiz en yüksek sesle dillendirmeliyiz. Bunu hepimiz çok iyi bilmeliyiz ki konuşma ve yazılarımızda insanların kişiliklerini rencide etmemeye ve bizlerden uzaklaştırmamaya özen gösterirsek sonunda zafer bizimle olacaktır<br />
Arif Keskin</span></div>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-28169692987584855692011-08-28T08:31:00.000-07:002011-08-28T08:31:23.229-07:00Türkiye'deki Türk Milliyetçilerine Açık Mektubum<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgKxckbDFJGBqcHDotSCR53zEssKlK2Npp7wZH5VdZs7-XwhBZXhBUmeNjjbv8KetfeFGkSkfUvjdj43PLtOMYbbyTY1l9St7fEDTGDxGLw0ua6VvJpT9lKkbD-tLF_oIK13d3yB9cFdxQ/s1600/TurkeyFlag.preview.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="157" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgKxckbDFJGBqcHDotSCR53zEssKlK2Npp7wZH5VdZs7-XwhBZXhBUmeNjjbv8KetfeFGkSkfUvjdj43PLtOMYbbyTY1l9St7fEDTGDxGLw0ua6VvJpT9lKkbD-tLF_oIK13d3yB9cFdxQ/s200/TurkeyFlag.preview.jpg" width="200" /></a></div><div style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;">Arif Keskin - Türkiye'deki <a href="http://oururmiye.blogspot.com/2011/06/urmiye-golunun-qurumasi-yanls-su.html">Türk</a> milliyetçilerinin önemli bölümü Güney Azerbaycan Milli hareketini " Batı projesi" gibi görürler. Onlara göre Güney Azerbaycan Milli Hareketi " Batının İran karışında oynadığı kozlardan" biridir. "Bunu ispat edebilirimsiniz?" dediğinizde size söyleyecek her hangi bir mantıklı yanıtları da yoktur. Bu hatalı bakış açısı öyle derin ve yaygın ki, Mayıs 2006 olaylarında Yeniçağ gazetesi "Bush Düğmeye bastı Azeriler sokağa döküldü" manşetini atmıştı. Yeniçağ'ın bu hanice manşeti hala aklımızdan çıkmış değil.<br />
<a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2011/03/national-park-and-preserve-lake-urmia.html">Urmiye Gölü</a> olayları başladığında aklımdan yine bunlar geçti. Neden Anadolu'daki Türk milliyetçileri (az bir bölümü hariç) Güney Azerbaycan milli hareketinden uzak duruyorlar?. Neden Güney Azerbaycanlıların en zor günlerinde onların yanında olmuyorlar?. Neden hep uzaktan durup seyir ediyorlar? İran'da Türkiye'den sonra en fazla Türkün yaşadığını bilmiyorlar mı?. Osmanlı-Safevi kavgasının sayfası çoktan kapandığını unutmuşlar mı? Türklüğün olduğu yerde Şiilik ve Sünniliğin bir anlamı kalmaması gerektiğinin farkında değiller mi? Neden bu kadar kolay Ehmedinejad'ın boş ve anlamsız Amerikan karşıtı sloganlarına kanıyorlar?<br />
Türkiye'deki <a href="http://urmudailyphoto.blogspot.com/2011/04/national-park-lake-urmia-photo-gallery.html">Türk</a> milliyetçileri Güney Azerbaycan konusunda büyük ve ciddi yanlışlık içindeler. Güney Azerbaycan milli hareketini ABD projesi gibi görmek büyük yanılgı olduğu gibi Azerbaycan Türklerine yapılmış en büyük haksızlıktır. Güney Azerbaycan Milli hareketi asildir ve Azerbaycan’ın kendi sosyal ve siyasal süreci içinden doğmuştur. Urmiye'de bu denli büyük olay oluyor, Batı basını her hangi bir şekilde yansıtmıyor. Batılılar Güney Azerbaycan haberlerini vermiyorlar. Urumiye'deki olaylar ilk protesto olayı da değil; bundan önce çok olaylar olmuş ancak duyuran olmamış. Batılılar Güney Azerbaycan haberlerine boykot uyguladığı halde Türkiye'deki Türk milliyetçilerinin Güney Azerbaycan milli hareketini " batı projesi" gibi görmelerini anlamak mümkün değil.<br />
<a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmiye Gölü</a> kurursa Türk dünyasının önemli parçası olan Azerbaycan boşalacaktır. 15 milyona yakın Türkün yaşam koşulları alt üst olacaktır. Türk milliyetçilerinin yanı başında İran İslam cumhuriyeti Türklere karşı böyle cinayet işlerken Türk milliyetçilerinin sessizliği telafisi olmayan hata. Türklerin en ağır gününde onların yanında olmayanları Türk milliyetçisi adlandırmak olur mu? Türkün en ağır gününde ona sırt çevirenler Türk milliyetçisi sayılır mı?. Türk dünyası derdi olmayan Türk Milliyetçi sayılır mı?. Türklere mezhep ve dinlerine göre tutum geliştirenler Türk milliyetçisi sayılır mı?. Bin yıllardan sonra ilk defa Azerbaycan Türkleri ile Anadolu Türklerinin birlikte olma fırsatı i doğmuştur. Bu Fırsatı yanlış, sığ ve gerçeklikten yoksun yorumlarla baltalayanlar Türk milliyetçisi sayılır mı? Bundan her kes emin olmalıdır ki, Azerbaycan Türkleri Anadolu'ya kendi ana vatanları gibi bakıyorlar. Türkiye'deki Türk milliyetçileri (bir bölümü) istese de istemese de bu birliktelik olacaktır. Türk Milliyetçileri Güney Azerbaycanlılarla Anadolu Türkleri arasında köprü olmalıdırlar ancak olmuyorlar. Türk milliyetçileri içinden bazı münferit girişimler de olmasaydı buluşma imkânımız hiç olmayacaktı. Bu söylediklerimin çok acı olduğunu biliyorum. Bazılarının bana karşı düşman da olacağının farkındayım. Ancak hakikati söyleme zamanı gelmiş. Gerçek budur: kabul etsek de etmesek de. Emin olun ki, Bugünler unutulmayacak. Kötü günümüzde yanımızda olmadığınızı unutmayacağımız kesin. Yeniçağ gazetesinin 2006'da attığı hain manşeti unutmayacağız. Ancak bu bilinmelidir ki, Türkiye'deki Türk milliyetçileri istese de istemese de Güney Azerbaycan kendi yolunu gidecektir. Bu kervan öz yoluna devam edecek; bunu da hepimiz göreceğiz. Türk milliyetçiler içinde azınlıkta olmuş olsalar da Güney Azerbaycan fedaileri var. Onlar her şeye rağmen Güney Azerbaycan’ın yanında yer almışlar hala da almaktalar. Bu vesile ile onlara sonsuz teşekkürümü de bildirmek istiyorum. Eminim ki onlar da benim söylediklerimin doğru olduğunu Kabul edecekler.<br />
27, Ağustos, 2011<br />
</span></div>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-4773736582804777584.post-37191592127724487542011-08-27T22:48:00.000-07:002011-08-27T22:48:39.471-07:00Cəhənnəm və Cənnet Arasında Qalan Avara<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTU5CH0Me57XhsJ0ByJ87KljOsliWe6xeEVYLWEzsFFipp2fGEmtT4GplYcXysV3nicxTqBJ-qBz3jmQ5FLyO5CxvE-8t-9ma-05rKKAWZEr8sYSYjaXs3XDc2V8o4GzSJkckqaW_i_D0/s1600/national+park+lake+urmia+urmiye+urumiye+orumiyeh+urmu+urmiya+Azerbaycan+Azerbaijan+Azarbaijan+photo+map+su+iran+doqa+1.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="254" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTU5CH0Me57XhsJ0ByJ87KljOsliWe6xeEVYLWEzsFFipp2fGEmtT4GplYcXysV3nicxTqBJ-qBz3jmQ5FLyO5CxvE-8t-9ma-05rKKAWZEr8sYSYjaXs3XDc2V8o4GzSJkckqaW_i_D0/s320/national+park+lake+urmia+urmiye+urumiye+orumiyeh+urmu+urmiya+Azerbaycan+Azerbaijan+Azarbaijan+photo+map+su+iran+doqa+1.jpg" width="320" /></a></div><div style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><b><span style="color: red;">Arif Kəskin</span></b><br />
Həyat çox mürəkkəb bir prosesdir və eləcə də bizim duyqularımız. Bəzi zamanlar elə hallar olur ki, nə gülə bilirsən nə də ağlaya bilirsən, nə sevinə bilirsən nə də kədərlənə bilirsən. İkisinin arasında bir yerlərdə olursan. Cəhənnəm və cənnet arasında qalan adam kimi. İndi mən özümü Cəhənnəm və cənnet arasında qalan avara adam kimi hiss edirəm. Nə gülə bilirəm nə de ağlaya bilirəm.<br />
<a href="http://urmiye-turkoloji.blogspot.com/2011/06/urmiye-sehiri-tarihine-ksa-bir-baks.html">Urmiye</a> həmasə yarattı. Urmiyenin həmasəsi son zamanlrda yaşadığım ən büyük hadisədir. Güclü və gələcəyə umudlu olmağımı sağladı. ` Azərbaycan Azərbaycanlılarındır` şuarının gərçək olduğunu gördüm. Keçmişi, kimliyi, sərvəti talanmış millətin qururlu üsyanını gördüm. O millətin gözlərində `gələcək bizimdir` alovunu hiss ettim. Bunlar məni qururlandırdı və sevindirdi.<br />
Ancaq birdən öz-özümə düşündüm ki, bu sevinc və qururu yaradanlar indi zindanlarda. İndi işkəncə altındadırlar. Onlar indi iran islam cumhuriyəti kimi qəddar və vəhşi bir rejimin əlində əsirdirlər. Onların incə ruhları və kövrək bədənləri zalimin əlində. O qaranlıq və qorxunc duvraların arasında əsir olan qəhrəmanları düşününcə sevinə bilmirəm doğrusu. Bu durumda sevinməyi əxlaqi olaraq da görmürəm. Onlar azad olmayınca sevinə biləcəyimi düşünmürəm.<br />
<a href="http://urmudailyphoto.blogspot.com/2011/04/national-park-lake-urmia-photo-gallery.html">Urumiye</a> hadisələrinin verdiyi qurur və sevinc duyquları məşru olsa da, ancaq qəddar rejimin əlində əsir qəhrəmanları unuddurmamalı. Onlarla əmpati etməliyik. Onların bütün eəzablarına bizlər de qatılmalıyıq. Belə olunca Bİr və tək vucud olduğumuzu yaxşı hiss edərik. Çünkü zindandakı qəhrəmanlarımız bizim hər şeyimiz. Onlar yoxsa vətən yoxdur, vətən yoxdursa bizlər de yoxuq. Bizim varlığımız onlardan asılı. Biz onlar yaşadığı qədər yaşayırıq. Biz onlar qəhəramanlıq yaratdiqca qəhrəman sayılırıq. Elə ona görə də, onlar gülə bilmədiyincə bizlərin gülməsi də mənasız və yersiz olur. <br />
İndi mən özümü cəhənnəm və cənnet arasında qalan avara adam kimi hiss edirəm. Nə gülə bilirəm<br />
nə de ağlaya bilirəm. Nə edərsəm <a href="http://lake-urmia.blogspot.com/2011/03/national-park-and-preserve-lake-urmia.html">avarlık</a> duyqusundan azad olabilərəm?</span></div>Umud Urmuluhttp://www.blogger.com/profile/02616126087625156215noreply@blogger.com1